Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2016

Apis melifera adami η μέλισσα της Κρήτης: Νεότερες εξελίξεις



Σχόλιο
Πριν λίγο καιρό ο MELISSOCOSMOS επικοινώνησε με τον βασιλοτρόφο τον Γιάννη Μπατσή από τα Ιωάννινα.
Ο Γιάννης Μπατσής είναι ο μόνος βασιλοτρόφος στην Ελλάδα που κάνει τεχνητή σπερματέγχυση.
Αυτό που ήθελα να μάθω ήταν τι δυνατότητες υπάρχουν ώστε να μπορέσουμε να επαναφέρουμε την μέλισσα της Κρήτης από σμήνη που σήμερα απλός φέρουν τα γονίδια της φυλής.
Του είπα με λίγα λόγια ότι οκ συμβαίνει αυτό κι αυτό με την μέλισσα της Κρήτης, έχουμε μια Ελληνική φυλή που έχει εξαφανιστεί κτλ κι έχουμε χρέος απέναντι στην ιστορία και στις επόμενες γενιές που θα έρθουν να μην αφήσουμε μια φυλή να εξαφανιστεί, και κατέληξα οτι οι ερευνητές που μπορούν από όσο ξέρω δεν επιθυμούν να ασχοληθούν με το θέμα, εσείς τι γνώμη έχετε;
Μου απάντησε κατηγορηματικά ότι η φυλή μπορεί βεβαίωςνα επανέλθει.

Ο ίδιος όμως δεν έχει ασχοληθεί με το θέμα καθώς κανένας μελισσοκόμος έως τώρα δεν του ζήτησε την συγκεκριμένη μέλισσα.
Θα πω εδώ ότι ο άνθρωπος δεν είναι ερευνητής αλλά ιδιώτης βασιλοτρόφος, και σκέπτεται πρακτικά.
Σου λέει γιατί να κουραστώ να επαναφέρω μια φυλή η οποία θα μου μείνει στα αζήτητα;
Και τώρα εγώ αναρωτιέμαι.
Εγώ είμαι Μεσολογγίτης, και πάλι πονώ για αυτή την ιστορία, θεωρώ εθνική μας κληρονομία το θέμα.
Οι μελισσοκόμοι της υπόλοιπης Ελλάδας δεν γνώρισαν την μέλισσα αυτή ποτέ, ίσως δεν γνωρίζουν και την ύπαρξη της για να την ζητήσουν.
Οι μελισσοκόμοι της Κρήτης όμως και του Νοτιοανατολικού Αιγαίου όπου η Adami έζησε στις περιοχές αυτές γιατί δεν την ζητούν;
Γιατί δεν κινούν τα νήματα να επαναφέρουν την φυλή τους, ακόμα κι αν αυτή είχε μειονεκτήματα δε νομίζω ότι της αξίζει να αφανιστεί.
Τους λέω ότι αν έχουν ένα μελίσσι που απλός έχει και λίγα απο τα στοιχεία της παλιάς φυλής, τότε αν χαρίσουν την βασίλισσα αυτή σε ανθρώπους που μπορούν υπάρχει η δυνατότητα να επανέλθει πλήρως η παλιά φυλή της Κρήτης πολύ σύντομα, ίσως σε 2-3 χρόνια ή και νωρίτερα.
Το σίγουρο είναι ότι όσο το αφήνουμε και περνάει ο καιρός τόσο πιο δύσκολο θα είναι να βρούμε τα ίχνη της Adami για να την επαναφέρουμε.
Με αυτή την ανάρτηση ποντάρω στο φιλότιμο των Κρητικών μελισσοκόμων και τους λέω στα ίσα.
Σύντεκνοι θέλετε πίσω την φυλή σας;
Αν ναι αυτός ο δρόμος...

Διαβάστε και την παλαιότερη ανάρτηση

Κρήτη, τόπος ιερός, πατρίδα ηρώων και ηρωίδων.
Αν ρωτήσεις ανά την Ελλάδα, που θα βρω έναν λεβέντη, θα σου απαντήσουν αμέσως, στην Κρήτη.
Λεβεντογέννα λοιπόν η Κρήτη μας ανά τους αιώνες.
Από την εποχή του Μίνωα, μέχρι στις μέρες μας.
Την εποχή της τουρκοκρατίας εκεί ο κατακτητής τα βρήκε σκούρα, οι Κρητικοί δεν δίσταζαν όταν έβλεπαν τούρκο να του γυρίζουν περιφρονητικά την πλάτη, και μάλιστα όχι μεμονωμένα, στην πλατεία του χωριού όταν περνούσε τούρκος του γυρνούσαν όλοι την πλάτη, αψηφώντας τις συνέπειες.
Αλλά και οι Γερμανοί δεν είχαν καλύτερη τύχη στην Κρήτη, όταν έπεφταν με τα αλεξίπτωτα οι ναζί ακόμα και οι γυναίκες στην Κρήτη τους περίμεναν με τα σκεπάρνια και τους κανόνιζαν.
Εγώ δεν θα ξεχάσω ένα 18χρονο κορίτσι, που το είδα μια μέρα να παίζει με έναν σουγιά, που τον βρήκες αυτό το σουγιά τη ρώτησα καθώς δεν πίστευα στα μάτια μου.

Μου τον έκανε δώρο η γιαγιά μου, μου απάντησε απαθέστατη η κρητικοπούλα και με έστειλε.

Αν μιλήσεις για μελισσοκομία με Κρητικό, σίγουρα έχεις πολλά ενδιαφέροντα να μάθεις, κι οπωσδήποτε πάντως αυτά που θα σου πει θα τα θυμάσαι για καιρό.
Αν ρωτήσεις τον Κρητικό, για τι ράτσα μέλισσα προτιμάει, τότε θα τον δεις να συγκινείται, και θα σου πει μόνο ένα όνομα.

APIS ADAMI.
Η apis melifera adami ήταν η αυτόχθονη φυλή μελισσών που συναντούσε κανείς μόνο στην Κρήτη.
Για την ιστορία θα πω ότι ταξινομήθηκε μόλις το 1975 από τον Ruttner.
Ήταν εξαιρετικά άγρια και επιθετική, φίλος έμπειρος μελισσοκόμος μου είπε ότι δεν τολμούσε σφήκα να πλησιάσει την κυψέλη της Apis adami ούτε για αστείο.
Δούλευε πολύ και έδινε πολύ καλές παραγωγές στους μελισσοκόμους παρά το ξηροθερμικό κλίμα της Κρήτης.
Όταν ήταν να σμηνουργίσει έφτιαχνε πάρα πάρα πολλά βασιλικά κελιά, και η παλιά βασίλισσα δεν έφευγε από την κυψέλη αν πρώτα δεν έβγαινε από το κελί της η νεα βασίλισσα, έτσι έδινε όσο χρόνο χρειαζόταν ο μελισσοκόμος προκειμένου να πάρει μέτρα καταστολής της σμηνουργίας.




Ήταν μέλισσες, πιο μεγάλες σε μέγεθος από αυτές που έχουμε σήμερα, και πιο σκουρόχρωμες.
Οι Κρητικοί μιλάνε για ιδιαίτερες ικανότητες που είχαν αυτές οι μέλισσες.
Λένε πως ήταν τόσο πολύ εργατική μέλισσα που έβγαινε να συλλέξει ακόμα και με πολύ δυνατό άνεμο, κατά την επιστροφή της όμως στην κυψέλη ο άνεμος την εμπόδιζε να προσγειωθεί ομαλά στην μικρή είσοδο της κυψέλης.
Γι αυτό, η Κριτική μέλισσα προσγειωνόταν στο χώμα, έπαιρνε με τα πόδια της ένα μικρό χαλικάκι, το οποίο της επέτρεπε να είναι πιο βαριά και να μην την παρασύρει ο άνεμος, κι όταν έφτανε στην είσοδο της κυψέλης, αμόλαγε το χαλικάκι και έμπαινε ασφαλής στην κυψέλη της.
Τα παραπάνω αν σας φαίνονται παράξενα η κάπως περίεργα, σας λέω ότι δεν θα τα έγραφα αν δεν μου τα έλεγε αξιόπιστος άνθρωπος, καταξιωμένος στην μελισσοκομία και στα μελισσοκομικά συγγράμματα.
Δυστυχώς η Apis melifera adami ήταν πάρα πολύ ευάλωτη στην βαρρόα όμως.
Έτσι όταν η μελισσοκομία της Κρήτης σχεδόν καταστράφηκε ολοκληρωτικά από την Βαρρόα το 1983 η Apis adami χάθηκε οριστικά.
Ίσως ορισμένες να γλίτωσαν αλλά το αμέσως επόμενο διάστημα ήρθαν ανεξέλεγκτα μέλισσες στην Κρήτη, κυρίως Χαλκιδικής για να αντικαταστήσουν τα χαμένα μελισσοσμήνη των Κρητικών.
Η όλη κατάσταση αλλά και η πιθανότητα να αλλοιωθούν οι εγχώριες φυλές δεν εκλήφθηκαν υπόψη, οι όποιες τελευταίες κριτικές μελισσούλες μπασταρδεύτηκαν κι αλλοιώθηκαν τα χαρακτηριστικά τους.
Σήμερα έχει ψαχθεί ολόκληρη η Κρήτη, αλλά και τα νησάκια γύρω από αυτή με την ελπίδα να βρεθεί κάπου σε κάποιο απομακρυσμένο μέρος η παλιά φυλή της μέλισσας της Κρήτης.
Μάταια όμως.
Η Apis melifera adami αποτελεί οριστικά παρελθόν.
Τώρα έχουν μείνει μόνο οι ωραίες ιστορίες για αυτή την νευρική και λεβέντικη μέλισσα.
Επίσης έχουν μείνει και οι αναμνήσεις.
Παλιός ηλικιωμένος μελισσοκόμος της Κρήτης που επισκέφτηκε πρόσφατα το μελισσοκομείο του γιου του αναφώνησε…
Αχ που είναι οι παλιές μου μέλισσες…

ΥΓ
Ορισμένοι στην Κρητη και στα γύρω νησιά ισχυρίζονται ότι πολύ σπάνια συναντούν ακόμα κανένα σμήνος από Apis adamis.

Θέλω να πω ότι αν υπάρχει έστω και ένα σμήνος ίσως προλαβαίνουμε ακόμα να κάνουμε κάτι να σωθεί αυτή η φυλή που είναι μοναδική στον κόσμο και ανήκει στην Κρήτη, ακόμα και αν βρεθεί ένα έστω σμήνος.

Επικοινωνήστε στο mail MELISSOCOSMOS@YAHOO.GR μαζί μας αν πιστεύετε ότι έχετε τέτοιες μέλισσες, που ανήκουν στην φυλή Apis adami δηλαδή.



M E L I S S O C O S M O S ελάτε να γνωρίσουμε τον μαγικό κόσμο των μελισσών

6 σχόλια:

μανος νικολουδακης είπε...

Καλησπερα εαν δεν κανω λαθος ειχαν γινει μελετες απο το πανεπιστημιο κρητης οσο αφορα την κρητικη μελισσα φυσιολογικα εαν βρεις γονιδια θα μπορουσες να την αναπαραγεις αλλα το θεμα ειναι ποσο καθαρο θα ειναι το γενετικο υλικο πιθανον να μην ειναι apis adami αλλα κατι που μπορει Να μην εχει καμια σχεση !!!

kir είπε...

Και μόνο το ενδιαφέρον σου για το συγκεκριμένο θέμα δείχνει την αγάπη σου για την μέλισσα. Από οτι εχω ακούσει έχει γίνει παλιότερα προσπάθεια να βρεθεί η συγκεκριμένη φυλή άλλα χωρίς αποτέλεσμα. Όσο για την επιθετικότητα αυξήθηκε μετά τον υβριδισμό η καθαρή δεν ήταν τόσο επιθετική. Μένω Ηράκλειο και αν μπορώ να βοηθήσω στην προσπάθεια είμαι στην διάθεση σας. Το θέμα είναι ότι δεν έχουμε τρόπο ούτε να αναγνωρίσουμε την συγκεκριμένη φυλή. αν έχει κάποιος έστω φωτογραφίες και είναι σίγουρος ας της στείλει να δούμε τουλάχιστον πως ήταν!

Melissocosmos είπε...

Παιδια δεν καταλαβατε μαλλον καλα.
Ψαχνουμε να βρουμε μια βασιλισσα οχι Adami αλλά που να φερει και γονιδια της Adami, μπασταρδη δηλαδη.
Αυτη θα την παρει ο επιστημονας και θα φτιαξει πχ 10 παραφυαδες, με τεχνιτη σπερματεγχυση ωστε να μην εκφυλιστει κι αλλο η φυλη.
Απο αυτες τις 10 παραφυαδες η μια θα εχει καποια χαρακτηριστικα πιο κοντα στην adami, οποτε θα αφησει τις αλλες και θα δουλεψει με αυτα, θα κανει ξανα 10 παραφυαδες, οποτε θα βρει παλι 1 που θα εχει ακομα περισοτερα στοιχεια της adami, και θα συνεχισει ξανα και ξανα ατελειωτες φορες μεχρι να βγαλει καρμπον την παλια φυλη.
Δυσκολο μεν αλλα ακομα γινεται οσο υπαρχει το αιμα της adami.
Σε λιγα χρονια ομως με τις εισαγωγες φυλων εγχωριων ή και ξενων που ερχονται συνεχεια στην περιοχη μεσω των βασιλισσων που παραγγελνουν οι μελισσοκομοι δεν θα υπαρχει ιχνος απο το αιμα της adami.
Αυτη ειναι η διαδικασια

Ανώνυμος είπε...

Σε καποιο μελισσοκομικο σαιτ (δεν θυμαμαι ποσο καιρο τωρα) ειχε γινει μια δυμοσιευση που αναφεροταν στην μελισσα Αdami, με καποια συγουρια και αισιοδοξια οτι ο συναδελφος αυτος (μελισσοκομος ειναι), βρισκεται σε προσπαθεια αναπαραγωγης σμηνους Adami. Ο συναδελφος αυτος εχει εδρα το Ρεθυμνο.
Καλο θα ειναι να δοσει καποιες απαντησεις των πεπραγμενων του...ΠΑΝΟΣ ΑΠΟ ΚΡΗΤΗ.

Costas Vlachidis είπε...

Η ντόπια φυλή της Ρόδου, μοιάζει πολύ με την μέλισσα της Κρήτης. Διαφέρει δε πολύ από αυτή της Κω και των άλλων γύρω νησιών. Από την περιγραφή που κάνεις, βλέπω σχεδόν όλα τα χαρακτηριστικά της δικής μας φυλής.
Πολύ ανθεκτική στην ανομβρία, τις σφήγκες, πρόωρη ανάπτυξη, καλή συλλογή μελιού, και τελευταία καλή αντοχή στις αρρώστιες. Επίσης αντέχει και στην πείνα.
Το πιο ενδιαφέρον από όλα, είναι και αυτή πιο χονδρή, και δυσκολεύεται να περάσει τα βασιλικά διαφράγματα , και έτσι αχρηστεύονται σαν εργαλεία.Βέβαια και εδώ, έχει με τα χρόνια επέλθει έντονος υβριδισμός, με αποτέλεσμα την έντονη επιθετικότητα της ντόπιας μέλισσας, έχει γίνει και πολύ πιο δύσκολη η εργασία με αυτήν, και σιγά σιγά πολλοί φέρνουν μάνες από την κεντρική Ελλάδα αλλά δυστυχώς, δεν ευδοκιμούν όλες στο κλίμα μας

Γιώργος Μ. είπε...

Αυτό που λέει ο Βασίλης θεωρητικά γίνεται αλλά δυστυχώς δεν γίνεται έτσι όπως λέει, με μια και δυο βασίλισσες. Θέλει πολλές βασίλισσες υβρίδια για να γίνει, γιατί διαφορετικά κάθε φορά που θα διασταυρώνονται "ξαδερφια" ή "αδερφια" το νέο καθαρότερο είδος θα εκφυλίζεται. Πρακτικά δηλαδή φαίνεται μεγάλη φασαρία για έναν ιδιώτη βασιλοτρόφο. Αυτό πρέπει να γίνει με πρόγραμμα και να το αναλάβει κάποιο πανεπιστήμιο.