Έρχεται χρήμα για την μελισσοκομία
Μέσα στον Ιανουάριο αναµένεται να προκηρυχθούν οι πρώτες δράσεις του νέου Μελισσοκοµικού Προγράµµατος 2023-2027, το οποίο θα περιλαµβάνει συνολικά 7 Μέτρα ύψους 61 εκατ. ευρώ.
Τη µερίδα του λέοντος προφανώς, την έχουν οι δύο κύριες δράσεις του µέτρου «Εξ ορθολογισµός της εποχιακής µετακίνησης των µελισσοσµηνών» για τις οποίες ετοιµάζονται και τα σχετικά ΦΕΚ εφαρµογής ώστε να προκηρυχθούν άµεσα. Πρόκειται για τη ∆ράση: «Εξοπλισµός για τη διευκόλυνση των µετακινήσεων» που ενισχύει την προµήθεια κυψελών αντικατάστασης (πλήρης κυψέλη έως 30 ευρώ) και µεµονωµένων κινητών βάσεων (κόστος έως 9 ευρώ) και τη ∆ράση 2: «Οικονοµική Στήριξη της νοµαδικής µελισσοκοµίας».
Παράλληλα για πρώτη φορά θα προκηρυχθεί µέτρο που αφορά δαπάνες για την προµήθεια σπορά – φύτευση µελισσοκοµικών φυτών και στη καθιέρωση συνθηκών κατάλληλων για αύξηση του αριθµού των επικονιαστών - µελισσών που εγκαθίστανται στην περιοχή, µέσω της δηµιουργίας και οριοθέτησης κατάλληλων θέσεων τοποθέτησης κυψελών. Τέλος, προβλέπονται µέτρα που καλύπτουν ανάγκες για αναλύσεις µελιών, πιστοποίηση, προώθηση µελισσοκοµικών προϊόντων και κατάρτιση µελισσοκόµων.
Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην Agrenda που κυκλοφορεί
Όσον αφορά ειδικότερα τα µελισσοκοµικά προγράµµατα, οι δράσεις είναι:
- Συµβουλές, εκπαίδευση και τεχνική βοήθεια προς µελισσοκόµους και οργανώσεις µελισσοκόµων: 8.362.000 ευρώ.
- Πρόγραµµα στοχευµένης επιτήρησης και έγκαιρης ανίχνευσης του µικρού σκαθαριού της κυψέλης (Aethina tumida): 500.000 ευρώ.
- Εξ ορθολογισµός της εποχιακής µετακίνησης των µελισσοσµηνών: 46.626.450 ευρώ.
- Μέτρα στήριξης για την αύξηση του αριθµού και τους εύρους των αναλύσεων µελιού και µελισσοκοµικών προϊόντων: 2.250.000 ευρώ.
- Συνεργασία µε ειδικευµένους φορείς για την υλοποίηση προγραµµάτων εφαρµοσµένης έρευνας στον τοµέα της µελισσοκοµίας και των µελισσοκοµικών προϊόντων: 1.800.000 ευρώ.
- Προώθηση, επικοινωνία και µάρκετινγκ: 1.150.000 ευρώ.
- ∆ράσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των µελισσοκοµικών προϊόντων. Αφορά δράσεις για την αναγνώριση µελιού και των λοιπών µελισσοκοµικών προϊόντων ως ΠΟΠ, ΠΓΕ, ΕΠΙΠ: 500.000 ευρώ.
Eνίσχυση για κυψέλες μαζί με GPS και κάμερες
Στην επιδότηση της αντικατάστασης κυψελών και κινητών βάσεων θα περιλαμβάνονται και σύγχρονες τεχνολογίες παρακολούθησης του μελισσιού, αναφέρει το στρατηγικό
Τις επόµενες ηµέρες αναµένονται οι εφαρµοστικές αποφάσεις για το µέτρο «Εξ ορθολογισµός της εποχιακής µετακίνησης των µελισσοσµηνών» που θα σηµατοδοτήσει την έναρξη των Μελισσοκοµικών Προγραµµάτων 2023-2027, ώστε να ξεκινήσουν οι σχετικές αιτήσεις των µελισσοκόµων.
Στο Μέτρο αυτό, περιλαµβάνεται η δράση «Εξοπλισµός για τη διευκόλυνση των µετακινήσεων» όπου ενισχύονται οι δικαιούχοι για δαπάνες µε σκοπό την αντικατάσταση παλιών και φθαρµένων κυψελών µε νέες ή/και φθαρµένων κινητών βάσεων των κυψελών που χρήζουν αντικατάστασης. Παράλληλα θα περιλαµβάνεται ενίσχυση συσκευών – εξαρτηµάτων απαραίτητων για την διευκόλυνση των µετακινήσεων, την παρακολούθηση της παραγωγής και την αποφυγή των κλοπών, όπως για παράδειγµα: κάµερες παρακολούθησης του µελισσοκοµείου, συσκευές ανίχνευσης - µικροτσιπ µε GPS, φορητές ζυγαριές για την παρακολούθηση της παραγωγής, καταγραφείς δεδοµένων (Data Logger) αβιοτικών παραµέτρων εντός της κυψέλης, µε άµεση επικοινωνία και ενηµέρωση του µελισσοκόµου µέσω σύγχρονων τεχνολογιών (π.χ. 5G ή δορυφορικά συστήµατα).
∆ικαιούχοι της δράσης θα είναι οι ενεργοί µελισσοκόµοι σύµφωνα µε την υπ’ αριθ. 140/106513 «Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκοµικό Μητρώο» (ΦΕΚΒ1560/17.04.2021), κάτοχοι ενός ελάχιστου αριθµού κυψελών (20 κατεχόµενες κυψέλες).
Για τη δράση «Εξοπλισµός για τη διευκόλυνση των µετακινήσεων» ενισχύεται η προµήθεια κυψελών αντικατάστασης (πλήρης κυψέλη) και µεµονωµένων κινητών βάσεων. Η αξία της κάθε κυψέλης αντικατάστασης καθορίζεται µέχρι του ποσού 30 ευρώ, ενώ η καθαρή αξία της κάθε µεµονωµένης κινητής βάσης καθορίζεται µέχρι του ποσού των 9 ευρώ, µε δυνατότητα αναπροσαρµογής εφόσον κρίνεται απαραίτητο από τις συνθήκες. Το ποσοστό αντικατάστασης κυψελών ανέρχεται σε 10% ενώ το µέγιστο ποσοστό προµήθειας µεµονωµένων κινητών βάσεων, καθορίζεται σε 20% επί των κατεχοµένων κυψελών του µελισσοκόµου.
Νοµαδική µελισσοκοµία
Η δεύτερη ∆ράση του Μέτρου είναι η «Οικονοµική Στήριξη της νοµαδικής µελισσοκοµίας» που προβλέπει την ενίσχυση των µελισσοκόµων για την κάλυψη µέρους των δαπανών µετακίνησης των µελισσοσµηνών τους. Η υλοποίηση της δράσης εκ µέρους των δικαιούχων, προϋποθέτει ότι µετακινούν κατά τη διάρκεια εκάστου έτους τουλάχιστον το 40% των κατεχοµένων κυψελών, σε µία µετακίνηση ή περισσότερες, µε τη χρήση: α) ιδιόκτητων µελισσοκοµικών ή αγροτοµελισσοκοµικών αυτοκινήτων (ΦΙΧ), ή/και β) φορτηγών αυτοκινήτων δηµοσίας χρήσης (Φ∆Χ), ή/και γ) πλοίων ή ιδιωτικών σκαφών, σε απόσταση µεγαλύτερη ή ίση των 50 χιλιοµέτρων για την ηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη και την Εύβοια και µεγαλύτερη ή ίση των 20 χιλιοµέτρων για τη νησιωτική Ελλάδα, πλην της Κρήτης και της Εύβοιας. Σηµειώνεται ότι κατά τη χρήση ΦΙΧ αγροτικών - µελισσοκοµικών αυτοκινήτων εφαρµόζεται η ισχύουσα νοµοθεσία. Επιλέξιµη δαπάνη είναι το κόστος διοδίων, τα εισιτήρια πλοίου και το κόστος της µετακίνησης.
∆ικαιούχοι της δράσης είναι οι ενεργοί µελισσοκόµοι - κατά κύριο επάγγελµα αγρότες ή συνταξιούχοι του ΟΓΑ. Το ποσό ενίσχυσης θα καθοριστεί ύστερα από τις αιτήσεις των δικαιούχων και µε βάση το συνολικό ποσό.
Εµπλουτισµός µελισσοκοµικής χλωρίδας
Η ∆ράση «Εµπλουτισµός της µελισσοκοµικής χλωρίδας – βελτίωση και της βιοποικιλότητας» αποτελεί ένα νέο πρόγραµµα που θα αφορά δαπάνες για την προµήθεια σπορά – φύτευση µελισσοκοµικών φυτών και στη καθιέρωση συνθηκων κατάλληλων για αύξηση του αριθµού των επικονιαστών - µελισσών που εγκαθίστανται στην περιοχή, µέσω της δηµιουργίας και οριοθέτησης κατάλληλων θέσεων τοποθέτησης κυψελών. Χαρακτηριστικά είδη φυτών µε διαφορετικές περιόδους ανθοφορίας ή µελιτοέκκρισης είναι το πεύκο, το έλατο, η δρυς, το θυµάρι, η καστανιά, διάφορα αρωµατικά φυτά, ο ηλίανθος, το βαµβάκι, διάφορά οπωροφόρα. ∆εν είναι επιλέξιµα για φύτευση φυτα που µπορεί να χρησιµοποιηθούν ώς τρόφιµα ή ζωοτροφές.
∆ικαιούχοι της δράσης θα είναι Αγροτικοί - Μελισσοκοµικοί Φορείς όπως: Αγροτικοί µελισσοκοµικοί συνεταιρισµοί, αγροτικοί συνεταιρισµοί ή αγροτικές εταιρικές συµπράξεις.
Πιστοποιήσεις στο μέλι και καταπολέμηση εχθρών
Το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραµµα για το µέλι δίνει επίσης ιδιαίτερη έµφαση στην ανάδειξη των ιδιαίτερων οργανοληπτικών χαρακτηριστικών και της ποιότητας του ελληνικού µελιού και στην προώθηση δράσεων που ενθαρρύνουν την καινοτοµία και συµβάλλουν στην προώθηση του µελιού και των λοιπών προϊόντων κυψέλης. Για αυτό το λόγο, προβλέπονται Μέτρα όπως:
- Αναγνώριση µελιού και των λοιπών µελισσοκοµικών προϊόντων ως ΠΟΠ, ΠΓΕ, ΕΠΙΠ µε δικαιούχους αγροτικούς µελισσοκοµικούς συνεταιρισµούς µεταξύ άλλων. Στο πλαίσιο της Παρέµβασης θα καλύπτονται τα κόστη ταυτοποίηση αµιγών µελιών (κύριας βοτανικής προέλευσης) µε έντονο ενδιαφέρον και µελιών διαφορετικής γεωγραφικής προέλευσης από περιοχές µε έντονο µελισσοκοµικό ενδιαφέρον. Η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της βιολογικής δράσης και τεκµηρίωση ενδείξεων διατροφής και υγείας επιλεγµένων κατηγοριών ελληνικών µελιών και άλλων µελισσοκοµικών προϊόντων. Και η σύνταξη και υποβολή µελετών για την αναγνώριση των προϊόντων ως ΠΟΠ/ΠΓΕ (καλύπτεται αποκλειστικά και µονο το κόστος των µελισσοκόµων και όχι δαπάνες του δηµοσίου).
- Εχθροί και Ασθένειες Μελισσών – Πρόγραµµα στοχευµένης επιτήρησης και έγκαιρης ανίχνευσης του µικρού σκαθαριού της κυψέλης (Aethina tumida). ∆ικαιούχοι του Προγράµµατος είναι ενεργοί µελισσοκόµοι, κάτοχοι τουλάχιστον 40 κατεχόµενων κυψελών και πανεπιστηµιακά και Ερευνητικά Ιδρύµατα. Οι επιλέξιµες δαπάνες είναι η αποζηµίωση των µελισοκόµων που συµµετεχουν και διαθετουν τις κυψέλες τους, η κάλυψη των εργαστηριακών εξετάσεων, η λήψη δειγµάτων και η αποστολή τους, η ανάλυση των αποτελεσµάτων. Οι δαπάνες ενίσχυσης των µελισσοκόµων που συµµετέχουν στην υλοποίηση του Προγράµµατος υπολογίζονται σε 150 ευρώ ανά κυψέλη κατ’ έτος µε δυνατότητα αναπροσαρµογής, εφόσον κρίνεται απαραίτητο από τις εκάστοτε συνθήκες.
- Στήριξη για την αύξηση του αριθµού και τους εύρους των αναλύσεων µελιού και µελισσοκοµικών προϊόντων από διαπιστευµένα εργαστήρια µε στόχο τη διευκόλυνση των µελισσοκόµων στην εµπορία και την αναβάθµιση της αξίας των προϊόντων τους. Η παρέµβαση αφορά µεταξύ άλλων µελισσοκόµους που θέλουν να πραγµατοποιήσουν αναλύσεις δειγµάτων ελληνικού µελιού και λοιπών προϊόντων κυψέλης σε διαπιστευµένα εργαστήρια, µε σκοπό τον έλεγχο των φυσικοχηµικών τους παραµέτρων, της διερεύνησης της πιθανής ύπαρξης καταλοίπων φυτοπροστατευτικών ουσιών, αντιβιοτικών ή/και άλλων ξένων και επικίνδυνων ουσιών και ελέγχου της νοθείας. Τα εργαστήρια πρέπει να διαθέτουν διαπίστευση στο αντικείµενο – πεδίο του διενεργούµενου από το αυτά ελέγχου.
- Προώθησης του µελιού και των άλλων προϊόντων της κυψέλης και προβολή του κλάδου της µελισσοκοµίας – ενίσχυση της καινοτοµίας. Έρευνα αγοράς του µελιού και των λοιπών µελισσοκοµικών προϊόντων - προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας. ∆ικαιούχοι συµµετοχής στη Παρέµβαση είναι ενεργοί µελισσοκόµοιµ, νοµικά πρόσωπα εποπτευόµενα από το ΥΠΑΑΤ και αγροτικοί µελισσοκοµικοί συνεταιρισµοί.
Mε 20 κυψέλες, βιολογικό πριμ 1.650 ευρώ στο νέο ΠΑΑ
Ευελιξία για μελισσοκόμους που θέλουν να ενταχθούν σε Σχέδια Βελτίωσης και Νέους
Πέρα από τα µελισσοκοµικά προγράµµατα, οι επαγγελµατίες του κλάδου του µελιού έχουν δικαίωµα ένταξης σε Μέτρα του ΠΑΑ, όπως είναι τα Σχέδια Βελτίωσης, οι Νέοι Αγρότες και τα βιολογικά. Όσον αφορά ειδικότερα τη βιολογική παραγωγή αναµένεται να προκηρυχθεί (ακούγεται έντονα ότι θα γίνει φέτος), ξεχωριστή δράση. Στο πλαίσιο της σχετικής παρέµβασης θα παρέχονται ενισχύσεις για την ανάληψη πρόσθετων γεωργοπεριβαλλοντικών υποχρεώσεων από τους µελισσοκόµους, µε στόχο την προστασία των µελισσοσµηνών και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Οι δεσµεύσεις που αναλαµβάνουν οι παραγωγοί αφορούν στη
βιολογική µελισσοκοµία και είναι (6) εξαετούς διάρκειας, το πρώτο έτος αφορά τη µετατροπή και τα επόµενα (5) πέντε έτη τη διατήρηση στη βιολογική µελισσοκοµία. Οι δικαιούχοι είναι φυσικά και νοµικά πρόσωπα ή οµάδες αυτών κάτοχοι µελισσοκοµικής ταυτότητας, οι οποίοι κατέχουν από 20 και πάνω µελισσοσµήνη. Επιλέξιµοι για ενίσχυση είναι οι υποψήφιοι που κατέχουν νεοεντασσόµενες (κατεχόµενες) κυψέλες και παραφυάδες στο σύστηµα ελέγχου για τη βιολογική γεωργία, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον κανονισµό (ΕΕ) 2018/848.
Τα ετήσια ποσά στήριξης θα χωρίζονται σε κλάσεις:
- Για 20 – 110 κυψέλες ο µελισσοκόµος θα λαµβάνει ετησίως 1.650 ευρώ.
- Για 111 – 200 κυψέλες θα λαµβάνει 5.115 ευρώ.
- Για 201 – 300 κυψέλες θα λαµβάνει 8.580 ευρώ.
- Για 301 κυψέλες και άνω η ετήσια ενίσχυση διαµορφώνεται στα 10.230 ευρώ.
Οι δικαιούχοι θα είναι φυσικά και νοµικά πρόσωπα ή οµάδες αυτών κάτοχοι µελισσοκοµικής ταυτότητας, οι οποίοι κατέχουν από 20 και πάνω µελισσοσµήνη. Επιλέξιµοι για ενίσχυση θα είναι οι υποψήφιοι που κατέχουν νεοεντασσόµενες (κατεχόµενες) κυψέλες και παραφυάδες στο σύστηµα ελέγχου για τη βιολογική γεωργία, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον κανονισµό (ΕΕ) 2018/848. Οι δικαιούχοι θα υποχρεούνται στην τήρηση του συνόλου των δεσµεύσεων, που σχετίζονται µε την προέλευση των ζώων, τη διατροφή (στο τέλος της περιόδου παραγωγής, διατηρούνται στις κυψέλες επαρκή αποθέµατα µελιού και γύρης προκειµένου οι µέλισσες να επιβιώσουν τον χειµώνα, η τεχνητή διατροφή των πληθυσµών µελισσών δύναται να πραγµατοποιείται µόνο σε περίπτωση που απειλείται η επιβίωσή του πληθυσµού λόγω κλιµατικών συνθηκών. Σε παρόµοια περίπτωση, η εκτροφή του πληθυσµού µελισσών πραγµατοποιείται µε βιολογικό µέλι, βιολογική γύρη, βιολογικό σιρόπι ζάχαρης ή βιολογική ζάχαρη, την προστασία της υγείας, την καλή µεταχείριση των ζώων, πρακτικές στέγασης και κτηνοτροφικές πρακτικές (περιοχή εγκατάστασης των κυψελών, τις υποχρεώσεις τήρησης στοιχείων τεκµηρίωσης από τον δικαιούχο.
Σχέδια Βελτίωσης και Νέοι Αγρότες
Στα Σχέδια Βελτίωσης και στο πρόγραµµα των Νέων Γεωργών, η µελισσοκοµία θα είναι ένας κλάδος που θα αποτελεί προτεραιότητα µε επιπλέον µοριοδότηση. ∆ικαιούχοι των δύο αυτών προγραµµάτων θα είναι εκείνοι που έχουν και αξιοποιούν τουλάχιστον 109 κυψέλες.
Αύξηση 28,7% στις κυψέλες µεταξύ 2020 και 2021
Σύµφωνα µε τα δεδοµένα που τηρούνται ψηφιακά, ο αριθµός των δηλωθέντων κατεχόµενων κυψελών αυξήθηκε σε ποσοστό 28,70 %, το πρώτο έτος εφαρµογής της υπ’ αριθ. 140/106513/16-04-2021 ΥΑ (Β΄ 1560) µε την οποία θεσπίστηκε το ΕΗΜΜ. Σε απόλυτους αριθµούς, από 1.697.797 δηλωµένες κυψέλες το 2020, οι δηλωµένες στο µητρώο κυψέλες το 2021, ανήλθαν σε 2.184.178. Ο αντίστοιχος αριθµός των ενεργών µελισσοκόµων που είναι εγγεγραµµένοι στο µητρώο σχεδόν διπλασιάστηκε από 11.378 άτοµα το 2020, σε 20.869 το 2021 (ποσοστό αύξησης 83,40%). Από την ανάλυση των στοιχείων του ΕΗΜΜ και την οµαδοποίηση σε κλάσεις, ανάλογα µε τον αριθµό των κυψελών που κατέχει ο κάθε µελισσοκόµος, προκύπτει ότι 16.720 µελισσοκόµοι (ποσοστό 80,13 % επί του συνόλου) κατέχουν έως 150 κυψέλες, µε συνολικό µελισσοκοµικό κεφάλαιο που ανέρχεται σε 862.725 κυψέλες (ποσοστό 39,48 % επί του συνόλου).Τα παραπάνω αναφέρονται στο Στρατηγικό Σχέδιο ΚΑΠ.
Όλο το αφιέρωμα της Agrenda στα Μελισσοκομικά Προγράμματα διαθέσιμο εδώ