Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2019

Η μελισσοκομία σε πρωτόγονες κυψέλες και η ιστορία της ζάχαρης


Σήμερα η μελισσοκομία ασκείται από ένα εξαιρετικά μικρό τμήμα του πληθυσμού.
Το μέλι μάλλον θεωρείται ως είδος πολυτελείας, και πολλά παιδιά του κόσμου δηλώνουν ότι δεν έχουν γευτεί καθόλου μέλι στην ζωή τους.
Θυμάμαι πέρυσι ο φίλος μου ο Φρανκ από την Ιταλία μου είχε πει ότι από έρευνα που είχαν κάνει σε σχολεία της Ιταλίας είχαν βρει ότι μόνο 2 στα 10 παιδιά είχε δηλώσει ότι έχει φάει μέλι, και αυτό ήταν κάτι που ήθελαν να το αυξήσουν στην γείτονα χώρα.
Όπως καταλαβαίνετε η ζάχαρη και άλλες γλυκαντικές ουσίες έχουν μπει στην ζωή του σύγχρονου ανθρώπου και έχουν βάλει το μέλι σε δεύτερη μοίρα αν και αυτό υπερτερεί σε πολλά στοιχεία για την καλή υγεία του ανθρώπου έναντι της ζάχαρης.
Ας δούμε όμως πως μπήκε η ζάχαρη στην ζωή του ανθρώπου.


H ιστορία της ζάχαρης είναι συνδεδεμένη με την ιστορία του πολιτισμού. 

H ζάχαρη, από την σανσκριτική λέξη ΣAPKAPA αρχίζει πραγματικά την ιστορία της τον 4ο αιώνα π.χ. με την ανακάλυψη από τους στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στην κοιλάδα του Ινδού ποταμού, ενός καλαμιού που δίνει "μέλι χωρίς μέλισσες". 
Τον 7ο αιώνα μ.χ. οι Άραβες εισβάλλουν στη Μέση Ανατολή και ανακαλύπτουν ακόμη μια φορά το ζαχαροκάλαμο. Επεκτείνουν την καλλιέργειά του στη λεκάνη της Μεσογείου. 
Εργαστήρια παραγωγής ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο δημιουργούνται στη Ρόδο, στη Κύπρο, στην Αίγυπτο, στη Βόρεια Αφρική, στη Σικελία, στις Βαλεαρίδες νήσους, στη Νότια Ισπανία.

H ζάχαρη εμφανίζεται στην Κεντρική Ευρώπη τον 12ο αιώνα χάρις στους σταυροφόρους που τη μετέφεραν από τη Συρία. 

H εισαγωγή γινόταν από το λιμάνι της Βενετίας. 
H πώλησή της γινόταν σε πολύ υψηλή τιμή από τα φαρμακεία σαν πολύτιμο, εξωτικό προϊόν...

Μέχρι τον 12ο αιώνα τουλάχιστον δηλαδή οι περισσότεροι Ευρωπαίοι είχαν ως κύρια γλυκαντική ουσία το μέλι.
Το αυτό ίσχυε και στο Βυζάντιο, όπου εκτός του μελιού είχαν και τεράστιες ανάγκες κεριού που κατευθύνονταν στις αναρίθμητες εκκλησίες της αυτοκρατορίας.
Μέχρι τότε δεν υπήρχε παραφίνη ούτε γίνονταν κερί από ζωικό λίπος.
Τα κεριά στις εκκλησίες ήταν αποκλειστικά από μελίσσια.
Αυτός είναι μάλλον και ο λόγος που παραδοσιακά στα μοναστήρια υπήρχαν και μελίσσια, η δε συνήθεια αυτή παραμένει εν πολλοίς έως τις μέρες μας.

Η μελισσοκομία όμως ξεκίνησε να εξασκείται εντατικά σε παραδοσιακές κυψέλες.
Και πολλές φορές απορούμε κιόλας για το πως κατάφερναν να διατηρούν μελίσσια χωρίς καν να έχουν την δυνατότητα επιθεωρήσεως. 
Αυτό ακριβώς το κενό πληροφορίας έρχεται να φωτίσει το παρακάτω βίντεο που αλιεύσαμε στο Youtube.
Παρακολουθούμε σε αυτό μια σειρά κινήσεων που μάλλον δεν φανταζόμασταν ότι μπορεί να γίνουν.
Έλεγχος της γέννας της βασίλισσας.
Συλλογή αφεσμών και δημιουργία μικρών παραφυάδων σε κουτάκια.
Μετά τον έλεγχο γονιμοποίησης της βασίλισσας, αυτή αφαιρούνταν από το κουτάκι και έμπαινε με αυτοσχέδιο κλουβάκι από καλάμι στην ορφανή κυψέλη που μοιάζει με το κοφίνι.
Τώρα θα μου πείτε, μα καλά οι μελισσοκόμοι χίλια χρόνια πριν είχαν την γνώση να ελέγχουν γέννες και βασίλισσες;
Δεν γνωρίζω για να σας απαντήσω.
Θεωρώ ότι σε μοναστήρια από μοναχό σε μοναχό πρέπει να είχε γίνει καλή δουλειά στην κατανόηση της ζωής του μελισσιού, στην κοινωνία του και στον τρόπο συμπεριφοράς.

Αλλά και τα σπίτια στα χωριά και στις μικροσκοπικές πόλεις εκείνων των εποχών πρέπει να υπήρχαν ορισμένα μελίσσια για την διασφάλιση του μελιού στις ανάγκες της οικογένειας.
Ασφαλώς αν δεν παρήγαγε κάποιος τότε θα πρέπει να αγόραζε λίγο μέλι.

Οι πληροφορίες για την ιστορία της ζάχαρης είναι από το Site της ΕΒΖ