Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ




Υποχρεωθήκαμε να ακολουθήσουμε τον δρόμο των λουλουδιών. Αυτό έπρεπε να γίνει, καθώς θα παραδίδαμε την μεταπτυχιακή εργασία μας και έπρεπε να σχηματίσουμε σαφή εικόνα για τις μετακινήσεις των μελισσοσμηνών στην Κρήτη.
Έτσι γνωρίσαμε τον κύριο Μανόλη, επαγγελματία Μελισσοκόμο, έναν άνθρωπο που δεν μπορούσες να μην συμπαθήσεις με την πρώτη ματιά, γελαστό, φιλόξενο και καλοσυνάτο, με λεβέντικο παράστημα, καθώς δύσκολα διακρίνεις τις επτά δεκαετίες που κουβαλά στην πλάτη του.
Το ραντεβού κλείστηκε και έτσι ένα απριλιάτικο πρωινό βρεθήκαμε στο μελισσοκομείο του, κάπου στο κέντρο του Νομού Ηρακλείου.
Η πρώτη εντύπωση μας εξέπληξε! Κυψέλες τοποθετημένες η μια δίπλα στην άλλη, άλλες μονές και άλλες διώροφες ή τριώροφες, λες και σχημάτιζαν από μόνες τους μια σύγχρονη πολιτεία με το οικοδομικά κτίρια και τους δρόμους της, με χιλιάδες εργάτες που ακούραστα εργάζονται για το κοινό καλό δίνοντας ακόμα και την ίδια τους τη ζωή.
Γύρω από το μελισσοκομείο η Κρητική φύση οργίαζε απλώνοντας ένα πολύχρωμο χαλί από λογής λογής λουλούδια που σε συνδυασμό με τον Απριλιάτικο ήλιο που μας χάιδευε το πρόσωπο, νομίσαμε για μια στιγμή πως βρισκόμαστε σε μυθική χώρα.
Οι διαφορετικές μυρωδιές από τα σπάνια αρωματικά και φαρμακευτικά βότανα της Κρήτης πάλευαν με την όσφρηση μας καθώς οι μέλισσες τις κουβαλούσαν με το ποτό των θεών, το νέκταρ, κάνοντας μας να μη θέλουμε να ξεκολλήσουμε από τη μυθική πολιτεία. Ο καιρός όμως πέρασε και έφτασε η ώρα για τη μετακίνηση των μελισσοσμηνών, προκειμένου να εκμεταλλευτούν το πρώιμο θυμάρι καθώς ο Ιούνιος μήνας είχε κιόλας προβάλει στη σκάλα του χρόνου.
Έτσι πήραμε το ρόλο του φορτοεκφορτωτή προκειμένου να βοηθήσουμε τον κύριο Μανόλη.
 Η έκπληξη μας ήταν άμεση! Κανείς μας δεν περίμενε μια κυψέλη να έχει τόσο βάρος. Συγκεντρώσαμε τις δυνάμεις μας και βοηθώντας ολόψυχα τον μελισσοκόμο που έδειχνε να μην σκιάζεται από το βάρος, ξεκινήσαμε τη νυχτερινή πορεία μας αφού η δουλειά της μεταφοράς των μελισσοσμηνών νύχτα γίνεται. Το δροσερό αεράκι άρχισε να χτυπά τα πυρωμένα πρόσωπα μας, καθώς το φορτηγό μας αγκομαχούσε κάτω από το μεγάλο φορτίο του.
            Τόπος προορισμού; Αθερινόλακκος – Ξερόκαμπος – Καλοί Λιμένες – Αστερούσια όρη. Όπου και αν πάμε ο σκοπός είναι ο ίδιος, η συγκομιδή του αρωματικότερου μελιού της Ευρώπης του θυμαρόμελου.
Τελικά μετά από μερικές ώρες πορείας φτάσαμε στον προορισμό μας. Το ήδη έτοιμα φτιαγμένο μελισσοκομείο στους πρόποδες του λόφου, περίμενε να δεχτεί τα εκατομμύρια των ακούραστων εργατών που θα συνέλεγαν το νέκταρ του θυμαριού. Εμείς κατεβήκαμε από το φορτηγό, νιώθοντας σωματική ανακούφιση και αποζητώντας να καθίσουμε κατάχαμα, πάνω στη μαλακή από τη δροσιά της νύχτας χλωρίδα.
            Κάθε βήμα μας ανέδιδε και διαφορετική μυρωδιά καθώς πατούσαμε πότε φασκομηλιές, πότε θρύμπες, και πότε θυμάρια που μαζί με την θαλάσσια αύρα που ανέβαινε το λόφο, μας έφερνε σε ένα κόσμο ονείρου.
Τελικά το σύνθημα δόθηκε, οι κυψέλες ξεφορτώθηκαν και μερικές εβδομάδες αργότερα μπορέσαμε να απολαύσουμε το πυρόξανθο θυμαρίσιο μέλι.
Όμως στη ζωή ο χρόνος είναι ο μεγάλος κερδισμένος του παιχνιδιού και καθώς ο Αύγουστος ήδη κόντευε να κάνει την εμφάνιση του, εμείς έπρεπε να ετοιμαστούμε για τη μεταφορά των μελισσοσμηνών στα Κρητικά πευκοδάση τα μοναδικά τύπου Αυστρίας στα Βαλκάνια και σίγουρα τα αρχαιότερα της Ευρώπης.
Εκεί το παράσιτο, ή καλύτερα ο εργάτης του πεύκου Marchalina Hellenica, που υπάρχει μόνο στην περιοχή του Αιγαίου πελάγους μαζί με το όψιμο θυμάρι, θα δώσουν το μοναδικό στο είδος του πευκοθύμαρο της Κρήτης.
Ο ήλιος είχε  ήδη κρυφτεί πίσω από τη  νότια ραχοκοκαλιά της Κρήτης και η κοντινή θάλασσα είχε πάρει το ρομαντικό χρυσοκόκκινο χρώμα της, καθώς εμείς πάλι, συνηθισμένοι πια ξεκινήσαμε να φορτώνουμε τις κυψέλες. Λύπη και χαρά μας διέκρινε! Λύπη γιατί θα εγκαταλείπαμε ένα τέτοιο ειδυλλιακό τοπίο αλλά χαρά γιατί θα γνωρίζαμε κάτι νέο και καθώς η νύχτα άπλωνε το πέπλο της εμείς είχαμε τελειώσει το φόρτωμα. Ένας έλεγχος στους ιμάντες ασφαλείας και το ταξίδι μας άρχισε. Προορισμός μας ; Σελάκανο, Ρογδιό, Σύμη; Δεν έχει σημασία! Όπως είπαμε ο σκοπός είναι πάντα ο ίδιος, όπως ίδιος είναι εδώ και χιλιάδες χρόνια ο δρόμος των λουλουδιών.
Με τις σκέψεις αυτές έχουμε ήδη προχωρήσει αρκετά ανεβαίνοντας τους ορεινούς όγκους της Ανατολικής Κρήτης. Τα χαμηλότερα χωριά φαίνονται πια σαν φωτεινές χάντρες λες και τα βλέπουμε από αεροπλάνο ενώ το φορτηγό μας και πάλι διαμαρτύρεται καθώς ανεβαίνει τον ατέλειωτο ανήφορο από το μεγάλο φορτίο του, ανεβάζοντας την θερμοκρασία στα ύψη.
Εδώ η ατμόσφαιρα φαίνεται διαφορετική . Η ψύχρα του υψόμετρου μας κάνει να υψώνουμε τα τζάμια μας ενώ τα πρώτα δασικά δέντρα μας προδιαθέτουν ότι πλησιάζουμε σε κατάφυτη περιοχή.
Λίγο αργότερα ο ασφάλτινος δρόμος αρχίζει σταδιακά να γίνεται χωμάτινος και αρκετά στενότερος. Καθώς τώρα πια συνεχίζουμε να ανεβαίνουμε τον στενό φιδίσιο δρόμο συνειδητοποιούμε την άγρια ομορφιά του Κρητικού ανάγλυφου.
Πανύψηλοι βραχώδεις ορεινοί τοίχοι υψώνονται από τη μία πλευρά, ενώ από την άλλη, ατελείωτα  στο βάθος φαράγγια λες και θέλουν να σε κατεβάσουν στην άβυσσο, μας κάνουν να μη θέλουμε να δούμε έξω από το παράθυρο ευχαριστώντας το θεό που είναι νύχτα. Όμως ο κυρ Μανώλης, έμπειρος οδηγός μας εμπνέει μια αίσθηση  ασφαλείας.
Τελικά ο ανήφορος γίνεται όλο και μικρότερος, το έδαφος πιο ομαλό και το φορτηγό μας τώρα βαδίζει κάτω από τα δέντρα του δάσους.
Αφού το μάτι μας χορταίνει πια το πράσινο του πεύκου, το αυτοκίνητο μας στρίβει προς ένα μικρό ξέφωτο που είναι και το  νέο μελισσοκομείο μας.  
Όπως κατεβαίνουμε από το αυτοκίνητο ο καυτός αέρας του κινητήρα μας κάνει να απομακρυνθούμε από αυτό, όμως ο ψυχρός αέρας του δάσους, μας υποχρεώνει να φορέσουμε κάτι ακόμη καλύπτοντας τα γυμνά μπράτσα μας. Ρίχνουμε μια γρήγορη ματιά. Τα πανύψηλα πεύκα, φαντάζουν σαν θεόρατοι γίγαντες, σαν τιτάνες που παλεύουν καθώς τα κλαδιά τους μπλέκουν μεταξύ τους προσδίδοντας δέος για το μεγαλείο της φύσης.
Εδώ το άρωμα διαφέρει! Η μυρωδιά του πεύκου και της ρητίνης κυριαρχεί γεμίζοντας τα πνευμόνια μας φρέσκο αέρα, ενώ το θρόισμα των φύλλων ακούγεται σαν μελωδικό τραγούδι των σειρήνων που σε μαγεύει κάνοντας μας να θέλουμε να μείνουμε εκεί για μια ζωή.
            Καθώς σηκώνουμε τα μάτια μας ψηλά από το μικρό ξέφωτο του δάσους τα αστέρια, μας φαίνονται περισσότερο καθαρά και λαμπερότερα προδιαθέτοντας μας να τα μετρήσουμε ένα ένα, αφού κανένα τεχνητό ανθρώπινο φως σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων δεν επηρεάζει αυτή την απόκοσμη ομορφιά.
            Ξυπνήσαμε από το λήθαργο μας όταν η πόρτα της καρότσας του φορτηγού άνοιξε προκειμένου να ξεφορτώσουμε το πολύτιμο φορτίο μας πριν μας βρει το ξημέρωμα.
Εδώ οι μέλισσες έμειναν αρκετό καιρό και δύο ή τρεις φορές απολαύσαμε τον τρύγο του υπέροχου και πλούσιου σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες, χρυσαφένιου πευκοθύμαρου, που μαζί με την κατάλευκη κηρύθρα στοιχημάτιζες ότι καμία νοικοκυρά στον κόσμο δεν είναι τακτικότερη και καθαρότερη από τη μέλισσα.
Όμως ο πιο άσπονδος φίλος του ανθρώπου , ο χρόνος, ζηλιάρης όπως πάντα κύλησε γρήγορα για να μας στερήσει αυτό το υπέροχο φυσικό κάλος.
Καθώς ο Οκτώβρης πήγαινε προς το τέλος του, εμείς έπρεπε να μεταφέρουμε τα μελίσσια στα χαμηλά, σε ζεστότερα και πιο ήμερα μέρη, αφού και για αυτά τελείωσε μια περίοδος παραγωγικότητας και εντατικής εργασίας και τώρα έπρεπε να ξεκουραστούν, προετοιμάζοντας το νοικοκυριό τους για τις παγερές νύχτες του χειμώνα μιας και σε λίγο αυτή η περιοχή θα σκεπαστεί από έναν παχύ μανδύα χιονιού που θα δώσει δύναμη στα πεύκα να συνεχίσουν να ζουν για να προσφέρουν στην φύση της Κρήτης την τροφή των θεών.
    Η χαρουπιά, ο έρικας, η δεσπολιά, μαζί με τη φροντίδα του μελισσοκόμου, θα βοηθήσουν τις μέλισσες να επιβιώσουν για να προσφέρουν και τον επόμενο χρόνο.
Έτσι και κάναμε! καθώς με το τέλος της παραγωγικής διαδικασίας τελειώσαμε και την μεταπτυχιακή εργασία μας. Όμως από τον κυρ Μανόλη ζητήσαμε μια χάρη. Και την επόμενη χρονιά να μας δεχτεί έτσι, σαν απλούς εργάτες, απλώς  για να μπορέσουμε ξανά να ακολουθήσουμε τον μαγευτικό δρόμο των λουλουδιών.


Κοτζιάς Γεώργιος
Εκπαιδευτής μελισσοκόμος
Τηλ. : 2810-234100