Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

Όσα πρέπει να ξέρουμε για τον εργάτη του πεύκου


Φίλες και φίλοι όσοι έχετε επισκεφτεί πευκοδάση σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας θα  έχετε παρατηρήσει πεύκα με Βαμβακίαση, δέντρα δηλαδή που στους κορμούς και τα ψηλότερα κλαδιά τους έχουν ένα είδος βαμβακιού συχνά σε μεγάλο βαθμό μάλιστα.

Αυτό είναι σημάδι που σημαίνει ότι αυτά τα δέντρα είναι εμβολιασμένα με τον εργάτη του πεύκου που η επίσημη ονομασία του είναι Marchalina hellenica.
Αναφορές μάλιστα για την βαμβακίαση των πεύκων κάνουν λόγο ότι υπήρχε ακόμα από την αρχαία Ελλάδα.

Αν και ο εργάτης του πεύκου προϋπήρχε και ζούσε στην χώρα μας για πολλά χρόνια στα πεύκα χωρίς πρόβλημα, το τελευταίο διάστημα πολίτες και ερευνητές διασταυρώνουν τα ξίφη τους με μελισσοκόμους και ερευνητές της μελισσοκομίας για το κατά πόσο οι μελισσοκόμοι ευθύνονται για την Βαμβακίαση των πεύκων, και το αν η δεύτερη είναι αιτία για τον θάνατο πολλών πεύκων.

Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή όμως.
Η Βαμβακίαση των πεύκων δεν είναι τίποτα άλλο από ένα μικροσκοπικό ζουζούνι με το όνομα Marchalina hellenica.


Η Marchalina hellenica ζει κάτω από τον φλοιό του πεύκου και τρέφεται με τους χυμούς του.
Οι μελισσοκόμοι και η εθνική μας οικονομία έχουν άμεσο όφελος από αυτό το ζουζούνι γιατί εκκρίνει ένα ζαχαρώδες υγρό το οποίο το μαζεύουν σε αφθονία οι μελισσούλες και με την κατάλληλη επεξεργασία το μετατρέπουν στο περίφημο Ελληνικό πευκόμελο.

Όσο λοιπόν περισσότερα από αυτά τα ζουζούνια υπάρχουν σε ένα πεύκο είναι λογικό ότι τόσο περισσότερο μελάκι θα βγει από αυτό.

Γι αυτό και οι κυβερνήσεις της χώρας μας κατά την δεκαετία του 1980 και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 επιδοτούσαν συνεργεία μελισσοκόμων να εμβολιάζουν με αυτό το έντομο τα πευκοδάση της πατρίδας μας προκειμένου να αυξηθεί έτσι και η ελληνική παράγωγη μελιού.
Αυτό κι έγινε λοιπόν, και σύντομα η Ελλάδα μετατράπηκε σε μια πολύ μεγάλη δύναμη μελιού στην Ευρωπαϊκή ένωση αλλά και στον κόσμο.

Για την ακρίβεια είμαστε δεύτεροι στην Ευρώπη σε παραγωγή μελιού, ενώ το πευκόμελο αποτελεί το 60% της παραγωγής της χώρας μας.

Τα πράγματα άλλαξαν όμως από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν παρατηρήθηκε ότι πέθαιναν πολλά πεύκα, και για την αιτία αυτή δεν άργησε να κατηγορηθεί ως υπεύθυνο το έντομο αυτό, η Marchalina hellenica δηλαδή.


Οι υποστηρικτές της έλεγαν και λένε ότι δεν ευθύνεται το έντομο για το θάνατο των πεύκων, ενώ οι κατακριτές της έλεγαν και λένε ότι ευθύνεται το έντομο όπως και οι μελισσοκόμοι που το εισήγαγαν δήθεν από το εξωτερικό και έκαναν υπερβολικούς εμβολιασμούς, με αποτέλεσμα τα πεύκα να μην αντέχουν τόσο πολύ μεγάλο αριθμό εντόμων να τα απομυζούν και να πεθαίνουν.

Μάταια οι μελισσοκόμοι προσπαθούσαν να τους πουν ότι το έντομο αυτό υπήρχε στην Ελλάδα από την αρχαιότητα ακόμα χωρίς να προκαλεί καμία ζημιά στα πεύκα.


Και ενώ ακόμα δεν έχει βγει ασφαλές συμπέρασμα για πιο λόγο πεθαίνουν κάποια πεύκα, γρήγορα γρήγορα οι αρμόδιοι από τα τέλη της δεκαετίας του 90 απαγόρεψαν τους εμβολιασμούς των πεύκων με το έντομο, και όχι μόνο αυτό αλλά γίνεται και προσπάθεια να μειωθεί ο πληθυσμός του, με ραντίσματα και άλλα μέσα.

Και είναι απορίας άξιο γιατί σε άλλες χώρες με εμβολιασμένα πεύκα όπως η Τουρκία δεν πάρθηκαν παρόμοια μέτρα, άλλα εξακολουθεί ο εμβολιασμός και η παραγωγή πευκόμελου μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο...

Εδώ ουδείς ενδιαφέρθηκε για την μείωση της παράγωγης του μελιού.
Ουδείς ενδιαφέρθηκε για τους 25 χιλιάδες Έλληνες μελισσοκόμους, και ουδείς ενδιαφέρθηκε για τα 100 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο που έφερνε το πευκόμελο στην εθνική μας οικονομία.

Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι ο μόνος που ενδιαφέρθηκε ήταν η γείτονα χώρα Τουρκία η οποία διατυμπανίζει πλέον ότι είναι η μόνη χώρα που παράγει πευκόμελο.

Φυσικά στην μείωση της παραγωγής έπαιξαν σημαντικό ρόλο και οι καταστροφές των πευκοδασών από πυρκαγιές σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας!

Με αυτά και μ αυτά έχουν απομείνει ελάχιστες περιοχές στην χώρα που εξακολουθούν να δίνουν πευκόμελο, με τις κυριότερες να εντοπίζονται στην βόρεια Εύβοια, την Θάσο, την Χαλκιδική, την Κρήτη και διάφορες άλλες κυρίως σε νησιά!

Σε ότι αφορά τον εργάτη του πεύκου, αυτό που πρέπει να ξέρετε είναι ότι δίνει ποσότητες μελιού σχεδόν όλους τους μήνες του χρόνου με εξαίρεση τον Απρίλιο, Μάιο, και μερικώς τον Ιούνιο.


Τους υπόλοιπους μήνες δίνει λοιπόν αλλά τα πιο αξιόλογα βαρέματα που παρέχουν τη δυνατότητα στον μελισσοκόμο και στα μελίσσια να αποθηκεύσουν μέλια, είναι τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο με το πρώτο και το δεύτερο βάρεμα αντίστοιχα.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το βάρεμα του πεύκου δεν συμπίπτει χρονικά στις ίδιες ημερομηνίες κάθε χρόνο, γι αυτό ο μελισσοκόμος πρέπει να είναι σε εγρήγορση και συνεχή παρακολούθηση ώστε να μεταφέρει τα μελίσσια του την κατάλληλη στιγμή.

Το βάρεμα του πεύκου και η καλή μελιτωέκκριση εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες και τις θερμοκρασίες της κάθε χρονιάς.
Σε γενικές γραμμές ένα δροσερό καλοκαίρι ευνοεί το βάρεμα αφού για να μαζέψουν πευκόμελο οι μέλισσες πρέπει η θερμοκρασία να είναι κάτω από 25 C και η υγρασία σε υψηλά επίπεδα άνω του 60%.

Γι αυτό σε παραθαλάσσια μέρη με δροσερές θερμοκρασίες το πρωί και το απόγευμα ή μετά από μια βροχή βλέπουμε να δουλεύουν πολύ καλύτερα σε σχέση με άλλα μέρη.

Το βάρεμα του πεύκου ακολουθεί έναν σταθερό κύκλο που επιτρέπει σε όσους τον γνωρίζουν και τον παρακολουθούν να βγάζουν ασφαλή συμπεράσματα για την ημερομηνία και την διάρκεια της μελιτωέκκρισης.

Ο κύκλος αυτός αποτελείται από τρεις εβδομάδες ή 21 ημέρες μελιτωεκκρίσεως, και στην συνέχεια υπάρχει νέος κύκλος διακοπής ξανά για 21 μέρες, για να ξεκινήσει ξανά μετά το βάρεμα για άλλες 21 ημέρες κ.ο.κ

Δηλαδή ξέρουμε ότι αν το πρώτο βάρεμα του πεύκου ξεκινήσει στις 15 Αυγούστου πχ, τότε αυτό θα πάει για 21 ημέρες έως τις 5 Σεπτεμβρίου.
Μετά θα σταματήσει για άλλες 21 ημέρες, και το νέο βάρεμα το δεύτερο και κυριότερο θα ξεκινήσει στις 26 Σεπτεμβρίου και θα πάει συνεχόμενα μετά επειδή τελειώνει ο κύκλος των αποδερματώσεων!

Όλα αυτά φυσικά αν οι καιρικές συνθήκες όπως είπα ευνοήσουν την κατάσταση, ενώ θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν σημαίνει πως αν το πρώτο βάρεμα πάει καλά, ότι θα συμβεί το ίδιο και για το δεύτερο και το αντίστροφο, αν και είναι ευχής έργο να πάνε καλά και τα δυο βαρέματα.

Το πεύκο όμως όσο γλυκό κι αν είναι για μελισσοκόμους και μέλισσες άλλο τόσο δύσκολο αποδεικνύεται στους χειρισμούς του, καθώς σε αυτό πρέπει να πάνε δυνατά μελίσσια την κατάλληλη στιγμή που είναι να δώσει, και πρέπει να φύγουν ξανά την κατάλληλη στιγμή πριν πέσουν πολύ σε πληθυσμούς και προκύψει κίνδυνος για την ασφαλή διαχείμαση τους!


Όσοι μελισσοκόμοι λοιπόν έχουν σκοπό να μεταφέρουν μελίσσια στο πεύκο θα πρέπει να έχουν κάνει μια σειρά από κινήσεις τους προηγούμενους μήνες ώστε τα μελίσσια να είναι όσο το δυνατόν πιο δυνατά και παραγωγικά.

Δηλαδή μετά τα έλατα, τα μελίσσια θα πρέπει να μεταφερθούν σε κάμπο ώστε να συλλέξουν γύρη και να ανανεώσουν τους πληθυσμούς τους, ενώ καλό είναι και τροφοδοτική διέγερση να γίνει τέλος Ιουλίου προκειμένου να αυξηθεί η γέννα της βασίλισσας.
Όταν έρθει ο καιρός για την μεταφορά τους στο πεύκο θα πρέπει αυτή να γίνει όταν ξεκινάει το βάρεμα, και όχι να τα πάμε εκεί και να τα παρατήσουμε νομίζοντας ότι αυτά θα δουλέψουν όποτε κι αν αρχίσει το βάρεμα.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που συναντάται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας με πεύκα είναι η παντελείς έλλειψη γύρης, και έχει σαν αποτέλεσμα την διακοπή η τον περιορισμό στο ελάχιστο της γέννας της βασίλισσας.

Σε αυτή την περίπτωση ο μελισσοκόμος πρέπει να είναι σε ετοιμότητα να δώσει αναγκαστικά γυρεόπιτες στα μελίσσια του για να διατηρήσουν γόνους.

Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι είναι πολύ σημαντικό στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου ανεξάρτητα της μελιτωεκκρίσεως, αν η περιοχή δεν έχει γύρες, να σηκωθούν τα μελίσσια και να μεταφερθούν σε περιοχές με ρείκι σουσούρα για να ανανεωθούν.

Συνάδελφοι λίγο η πολύ αυτά ισχύουν για το πεύκο και το μέλι του στην Ελλάδα.
Αυτό αποτελεί μια εναλλακτική και πολλές φορές απέλπιδα προσπάθεια των μελισσοκόμων στην προσπάθεια τους να παράγουν μέλι και να εξασφαλίσουν τον επιούσιο.

Σε αυτή την προσπάθεια να θυμάστε ότι δεν πρέπει να βλέπουμε ανταγωνιστικά τον συνάδελφο μελισσοκόμο που είναι δίπλα μας, άλλα να τον βλέπουμε αδελφικά νιώθοντας την αγωνία του που είναι ίδια με την δική μας, αλλά και στα μελισσάκια μας δεν πρέπει να συμπεριφερόμαστε ληστρικά σαν να πρόκειται για μηχανές συλλογής, αλλά με προσοχή και αγάπη και να τους δίνουμε την ευκαρία ακόμα κι αν το πεύκο εξακολουθεί να δουλεύει, να φύγουν για άλλες περιοχές με γύρη που θα τους επιτρέψει και με ασφάλεια να επιβιώσουν τον χειμώνα, αλλά και με αξιόλογες πιθανότητες να ξεκινήσουν σωστά την ανάπτυξη τους την ερχόμενη άνοιξη!!!


MELISSOCOSMOS ελάτε να γνωρίσουμε τον μαγικό κόσμο των μελισσών

Στηρίξτε τον Melissocosmo κάνοντας like πατήστε το πλήκτρο (ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ)...