Φίλες και φίλοι έχω την χαρά σήμερα να σας παρουσιάσω ένα εξαιρετικό κατά την γνώμη μου άρθρο μιας σειράς που στόχο έχουν να γνωρίσουμε την μελισσοκομία ανά τον κόσμο.
Αυτή την φορά θα μάθουμε για την μελισσοκομία στην Σερβία, μέσω της Αλεξάνδρας Ζατεζαλο (Aleksandra Zatezalo) Βιολόγου - Εντομολόγου του Ινστιτούτου Προστασίας της Φύσης της Σερβίας.
Η Αλεξάνδρα άφησε μια ημέρα ένα σχόλιο στον MELISSOCOSMO που έκανε αναφορά στην μελισσοκομία της Σερβίας.
Τότε αμέσως άδραξα την ευκαιρία να την ρωτήσω αν θα ήθελε να μου δώσει πληροφορίες ώστε να κάνω ένα σχετικό post.
Δέχτηκε με μεγάλη χαρά να το κάνει και γι αυτό νιώθω την ανάγκη να της πω ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!!!
Δείτε πιο κάτω όσα ενδιαφέροντα ειπώθηκαν μεταξύ μας για την Μελισσοκομία στην Σερβία!!!
Aleksandra Zatezalo
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Αλεξάνδρα πόσα χρόνια έχεις στην Σερβία και πως βρέθηκες εκεί;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μένω στη Σερβία όλη μου τη ζωή. Γεννήθηκα στο Βελιγράδι οπου ζω μέχρι σήμερα.
Δουλεύω στο Ινστιτούτο Προστασίας της Φύσης της Σερβίας και είμαι εντομολόγος.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια η σχέση σου με την Ελλάδα; Έχεις Ελληνικές ρίζες;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όσο ξέρω όχι δεν υπάρχουν Έλληνες στη οικογένεια μου και δεν έχω ελληνικές ρίζες, αλλά η Ελλάδα έχει ριζώσει βαθιά στην καρδιά μου.
Υπάρχει ένας μύθος που λέει πως όταν ο Θεός μοίραζε τον κόσμο, είπε σε όλους τους λαούς να περάσουν μέσα στη βδομάδα να διαλέξουν μια χώρα να κατοικίσουν.
Όλοι διάλεξαν αλλά οι Έλληνες άργησαν και τους είπε ο Θεός...Καλά βρε παιδιά, γιατί δεν ήρθατε νωρίτερα? Τώρα δεν υπάρχει τίποτα, τα έχω μοιράσει όλα.
«Θεούλη, σε παρακαλούμε είπαν αυτοί, έχουμε τόσα σπουδαία μυαλά, έχουμε πολλά να κάνουμε και να δώσουμε στον κόσμο, μη μας αφήσεις χωρίς Πατρίδα. Μπορεί να αργήσαμε, αλλά αν μας δώσεις κι εμάς, θα την υπερασπιζόμαστε με την ζωή μας».
« Το σκέφτηκε λίγο ο Θεός και είπε »Κι εσείς παιδιά μου,είστε και μάλιστα τα πιο έξυπνα..χμ...καλά, τότε θα σας δώσω ένα μικρο κομματάκι που είχα κρατήσει για τον εαυτό μου!
Και πραγματικά, εγώ νιώθω ακριβώς έτσι Βασίλη, το πιο όμορφο κομματάκι της γης και ένας λαός που έδωσε τόσα πολλά στον κόσμο.
- ΕΡΩΤΗΣΗ (...) Αμηχανία...: Πως μιλάς τόσο καλά τα Ελληνικά;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Γέλιο...δεν είναι τόσο καλά αλλά προχωράω σιγά σιγά, μαθαίνω μόνη μου, βρήκα πολύ καλά μαθήματα στο ίντερνετ, βλέπω ταινίες, σειρές, ακούω ραδιόφωνο, ...Τι; να πάω στη Ελλάδα για διακοπές και να μιλάω Αγγλικά, αυτό δεν γίνετε emoticon wink.
Σοβαρά τώρα, μ αρέσουν τα Ελληνικά πολύ και θέλω να τα μάθω.
- MELISSOCOSMOS: Με εκπλήσσει αυτό εγώ νόμισα ότι για να μιλάς τόσο καλά θα έχεις σχέση με την Ελλάδα.
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ευχαριστώ, χαίρομαι που το νόμισες. Τι να πω, με την Ελλάδα έχω μόνο μια συναισθηματική σχέση...την αγαπάω
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Πολύ ωραία, Αλεξάνδρα, ως εντομολόγος λοιπόν θα ξέρεις τι φυλές μελισσών υπάρχουν στην Σερβία;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στη Σερβία έχουμε μια φυλή μελισσών, αυτή είναι η Κάρνικα (Apis mellifera carnica) λέγετε επίσης και Καρνιόλικη μέλισσα.
Είναι αυτόχθονη φυλή της περιοχής της πρώην Γιουγκοσλαβίας αλλά επίσης μπορεί να βρεθεί στη νότια Αυστρία και σε μέρη της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας.
Αυτό συμβαίνει ότι είναι προσαρμοστική στο κλίμα και στις συνθήκες που επικρατούν στη Σερβία. Είναι ανθεκτική τον χειμώνα, ξεχειμωνιάζει με μικρούς πληθυσμούς, καταναλώνοντας ελάχιστες τροφές.
Ξεκινά το γόνο νωρίς την άνοιξη, αναπτύσσεται γρήγορα και είναι ιδανική για πρώιμες ανθοφορίες. Έχει μεγάλη αντοχή σε ασθένειες του γόνου.
Τα μειονεκτήματα είναι μεγάλη τάση σμηνουργίας, ευαισθησία στην βαρρόα και την νοζεμίαση, ελάχιστη χρήση πρόπολης.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Αλεξάνδρα πέρυσι απέκτησα μερικές βασίλισσες Κάρνικα και μπορώ πράγματι να πω ότι είναι εξαιρετικές μέλισσες.
Τι ποικιλίες μελιού παράγονται στην Σερβία;
-ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι ποικιλίες μελιού που παράγονται στη Σερβία είναι κυρίως μέλι ακακίας, φλαμουριάς και ηλιάνθου, αλλά επίσης έχουμε και μέλι μηδικής , φασκόμηλου, καστανιάς, διαφόρων ειδών φρούτων (μήλο, δαμάσκηνο, κεράσι, βατόμουρο, σκούρο βατόμουρο). Από μελιτώματα παράγονται μέλι βελανιδιάς και μέλι ελάτης.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιο μέλι θεωρείται ως best στην Σερβία; Μέλι από θυμάρι ή πεύκο βγαίνει εκεί;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ; Τα καλύτερα και πιο σημαντικά είδη μελιού είναι μέλι ακακίας, μέλι ηλιάνθου και το ανθόμελο από τα λιβάδια των βουνών.
Από το θυμάρι και έλατο βγαίνει μέλι και εδώ , από το πεύκο όμως όχι.
Το Πευκόμελο παράγεται μόνο στην Ελλάδα και την Τουρκία, γιατί για το πευκόμελο δεν απαιτείται μόνο το πεύκο και η μέλισσα αλλά και ακόμα ένα έντομο που λέγεται Marchalina hellenica και βρίσκεται μόνο σε Ελλάδα, Τουρκία, και σε ένα Ιταλικό νησί.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μελισσοκόμοι στην Σερβία;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα συμαντικότερα προβλήματα που έχουν οι μεσισσοκόμοι στη Σερβία είναι η Βαρρόα, η Νοζεμίαση, τα φυτοφάρμακα και οι κλοπές.
Η Βαρρόα είναι ένας απ τους χειρότερους εχθρούς, ένα ακάρι που όλοι ξέρουμε πολύ καλά δυστυχώς και είναι μεγάλο πρόβλημα της μελισσοκομίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Νοζεμίαση είναι η συχνότερη και μια από της σοβαρότερες ασθένειες προκαλείται από μικροσπορίδια Nosema apis και Νosema ceranae.
Πολύ σημαντικές αλλά όχι τόσο συχνές ασθένειες είναι και Αμερικάνικη και Ευρωπαϊκή Σηψιγονία και η Ασκοσφαίρωση.
Από τους άλλους εχθρούς θα αναφερθώ στον μεγάλο και μικρο κηρόσκορο, οι οποίοι προσβάλουν τις κηρήθρες και μέσα στη κυψέλη και στην αποθήκη.
Έχουμε και άλλους εχθρούς και ασθένειες αλλά αυτά είναι τα πιο σημαντικά.
Μεγάλο πρόβλημα στη Σερβία είναι δηλητηριάσεις από φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Οι Αγρότες συχνά ψεκάζουν όταν τα φυτά είναι ανθισμένα και χρησιμοποιούν μεγαλύτερες δόσεις από αυτές που αναφέρονται στις οδηγίες χρήσεως και γενικά δεν υπάρχει συνεννόηση μεταξύ των καλλιεργητών και μελισσοκόμων.
Αχ και οι κλοπές, τι να πω....την κατάλληλη λύση, δεν την βρήκαμε ακόμα.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Για το σκαθάρι Aethina tumida οπού πρόσφατα εντοπίστηκε στην Ιταλία, υπάρχει ανησυχία καθόλου εκεί;
-ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Aethina tumida δεν υπάρχει εδώ, προς το παρόν αλλά, αυτό το σκαθάρι είναι ένα χωροκατακτητικό είδος και ανησυχούμε πολύ.
Οι μελισσοκόμοι ξέρουν ότι Aethina tumida εντοπίστηκε στην Ιταλία, φοβούνται λίγο και οποιοδήποτε κολεόπτερο αν βρουν στις κυψέλες τους, στέλνουν δείγματα και φωτογραφίες να δούμε τι είδος είναι.
Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να το έχουν στις σκέψεις τους και να προσέχουν.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Αλεξάνδρα έχει πολλούς μελισσοκόμους η Σερβία; Γνωρίζεις πόσες κυψέλες υπάρχουν σε ολόκληρη την χώρα;
- Ο Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός της Σερβίας έχει 9.200 μέλη , υπάρχουν και 2000-3000 μεμονωμένοι μελισσοκόμοι ακόμα και ο αριθμός των κυψελών είναι 700.000 περίπου .
Πρόπερσι, δηλαδή το 2013 στη Σερβία είχαν παραχθεί 9.000 τόνους μέλι.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Κάνετε εξαγωγές μελιού καθόλου; Από τιμές μελιού εκεί τι γίνεται;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σε τιμή χονδρικής 3,5 ευρώ για το μέλι ακακίας, και 2,2 ευρώ για μέλι ηλιάνθου.
Το 2013 είχαμε εξάγει 3.371 τόνους κυρίως σε Γερμανία, Ιταλία και Νορβηγία.
Το 2014 δυστυχώς ήταν μια καταστροφική χρονιά για μελισσοκόμους γιατί είχαμε πολλές βροχές και μεγάλες πλημμύρες την άνοιξη.
-ΕΡΩΤΗΣΗ: Στην Σερβία κυκλοφορεί Ελληνικό μέλι; Σε ένα σούπερ μάρκετ εκεί τι προϊόντα από την Ελλάδα μπορεί να συναντήσει ο καταναλωτής;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ελληνικά προϊόντα που πάντα μπορεί να συναντήσει ο καταναλωτής στο Σερβικό σούπερ μάρκετ είναι ελιές, ελαιόλαδο, πορτοκάλια και χαλβάς, μέλι όμως όχι, αλλά στη Σερβία υπάρχει και Ελληνικό σούπερ μάρκετ με πολλά και διαφορετικά Ελληνικά προϊόντα και μέλι, πευκόμελο το συχνότερο.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Θέλω να σε ρωτήσω κάτι γιατί νομίζω είσαι κατάλληλη για να μου απαντήσεις.
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κανένα πρόβλημα, ρώτησε ναι.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Μέχρι το 1980 στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα υπήρχε και μια ακόμα Ελληνική φυλή μελισσών.
Η ονομασία της ηταν Apis Mellifera Adami.
Τότε όμως ήρθε και η Βαρρόα στην Ελλάδα, και χάθηκαν πολλά μελίσσια με αποτέλεσμα οι μελισσοκόμοι σε αυτές τις περιοχές να φέρουν και άλλες φυλές και η μέλισσα της Κρήτης εκφυλίστηκε.
Κάπως έτσι χάθηκε η γνήσια Apis Mellifera Adami.
- ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ: Και δεν υπάρχει πια;
- MELISSOCOSMOS: Όχι, τώρα βρίσκουμε μόνο κάποιες αποικίες μελισσών που φέρουν μερικά γονίδια της μόνο, μερικά από τα χαρακτηριστικά της Apis Mellifera Adami.
Η ερώτηση μου είναι η εξής.
Αν πάρουμε μελίσσια που φέρουν κάποια χαρηκτηριστικά της Αdami, δηλαδή εσείς οι ερευνητές αν το κάνετε αυτό, και αν γενιά σε γενιά απομονώνουμε τα χαρακτηριστικά εκείνα που ανήκαν στην Αdami, κάποια στιγμή θα μπορούσαμε να επαναφέρουμε την παλιά φυλή;
Υπάρχει αυτή η δυνατότητα λες;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ναι, νομίζω.
-MELISSOCOSMOS: Θα πρέπει να σου πω ότι πριν μερικά χρόνια ένα πανεπιστήμιο της Τουρκίας πήγε στην Κρήτη και αναζητούσε τέτοια σμήνη με σκοπό να επαναφέρει την Αdami για λογαριασμό της Τουρκίας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ: Και τι έγινε με τους Τούρκους;
Έχω κάνει έκκληση εδώ και 4 χρόνια σε Έλληνες ερευνητές να δουν το θέμα πριν χαθούν τελείως, αλλά εδώ πέρα Αλεξάνδρα λυπάμαι που θα το πω αλλά νομίζω πως οι Έλληνες ερευνητές στερούνται ιδεών και οραμάτων.
Δεν βλέπω θέληση από κάποιον επιστήμονα ώστε να βάλει ένα λιθαράκι για την χώρα του και να αφήσει το στίγμα του ως μια παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές των Ελλήνων μελισσοκόμων, ώστε να τον θυμούνται και να λένε αυτό το έκανε ο τάδε πχ, αντιθέτως θα έχουμε πολλά να θυμόμαστε από αυτούς για έριδες και κόντρες που είχαν μεταξύ τους.
Όσο για τους Τούρκους δεν γνωρίζω τι έγινε, ίσως δούμε όμως καμία νέα Τουρκική φυλή σε λίγο καιρό, ενώ εμείς εδώ δεν νοιαζόμαστε.
Πάμε παρακάτω όμως.
Πες μου υπάρχουν βασιλοτρόφοι στην Σερβία που να παράγουν και να πωλούν βασίλισσες; Και τι τιμή έχει η βασίλισσα στην Σερβία;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ναι, υπάρχουν οι μελισσοκόμοι που παράγουν και πωλούν βασίλισσες αλλά υπάρχουν και τρία μεγάλα κέντρα παραγωγής και εκτροφής βασιλισσών, και η τιμή είναι 8-10 ευρώ περίπου.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Ξέρεις να μου πεις οι μελισσοτροφές τι τιμή έχουν στην Σερβία;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: (...) ευρώ
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Το κιλό; Μήπως κάνεις λάθος;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όχι τόσο είναι.
- MELISSOCOSMOS: Οκ καλά δεν θα το γράψω αυτό καλύτερα να μην το δουν οι έμποροι εδώ...
- ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ: Γέλιο... ναι ναι, έχεις δίκιο.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Ξέρεις περίπου πόσα κιλά μέλι παράγει μια μέση κυψέλη στην Σερβία;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στις βέλτιστες κλιματικές συνθήκες μια μέση κυψέλη παράγει 20-25 κιλά μέλι.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Αλεξάνδρα μια τελευταία ερώτηση έχω να σου κάνω και ολοκληρώνεται το άρθρο.
Εμείς εδώ στην Ελλάδα υποφέρουμε από την νοζεμίαση, και δεν υπάρχει κανένα εγκεκριμένο σκεύασμα. Εσείς εκεί πως την αντιμετωπίζετε;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχουμε κι εμείς πρόβλημα με τη νοζεμίαση, βασικά νοζεμίαση και βαρροάτωση είναι οι πιο συχνές ασθένειες εδώ.
Παλιά, τη νοζεμίαση την έχουμε αντιμετωπίσει με το Fumidil και το Fumagilin, αλλά αυτά πλέον δεν επιτρέπονται.
Τώρα στην αγορά της Σερβίας κυκλοφορούν διάφορα σκευάσματα που περιέχουν εκχυλίσματα από τα φυτά, για παραδειγμα φασκόμηλο (Salvia officinalis), θυμάρι (Thymus serpyllum) , πέλινο (Artemisia absinthium), Θρούμπι ορεινό (Satureja montana) κτλ...
Αυτά τα φυτά περιέχουν πολυφαινόλες που είναι αποτελεσματικές εναντίον της νοζεμίασης. Εγκεκριμένο σκεύασμα όμως δεν υπάρχει προς το παρόν ούτε εδώ όπως τα έλεγες, και για αυτό το λόγο δίνουμε μεγάλη προσοχή στα μέτρα προφύλαξης.
Δηλαδή τα μελίσσια μας να έχουν κατάλληλες τροφές, καθαρό και φρέσκο νερό, να κάνουμε συστηματική καταπολέμηση της βαρρόα... Εδώ λέμε ότι το καλύτερο φάρμακο για τη νοζεμίαση είναι τα δυνατά μελίσσια.
- ΕΡΩΤΗΣΗ: Πολύ ωραία, θες να στείλεις κανένα μήνυμα προς τους Έλληνες αναγνώστες μελισσοκόμους που θα διαβάσουν το άρθρο;
- ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εύχομαι σε όλους καλή επιτυχία, γερές και δυνατές μέλισσες και πολλά μελάκια.
Θερμούς χαιρετισμούς από την Σερβία.
Αλεξάνδρα Ζατεζαλο
Βιολόγος-Εντομολόγος
Ινστιτούτο Προστασίας της Φύσης της Σερβίας
aleksandra.zatezalo@zzps.rs
aleksandra.zatezalo@gmail.com
MELISSOCOSMOS ελάτε να γνωρίσουμε τον μαγικό κόσμο των μελισσών
Στηρίξτε τον Melissocosmo κάνοντας like πατήστε το πλήκτρο (ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ)...