Δευτέρα 6 Μαΐου 2019

Η Τυχερή μου Κυψέλη



Μελισσοκομικές ιστορίες

Συνάδελφοι, ένας γλυκός πονοκέφαλος των μελισσοκόμων είναι τα σμήνη που φεύγουν την άνοιξη κατά την διάρκεια της εποχής της σμηνουργίας.

Όπως ξέρουμε όλοι όταν ο πληθυσμός της κυψέλης μεγαλώσει και οι μέλισσες δεν χωράνε στην κυψέλη τότε ενεργοποιείται η διαδικασία της σμηνουργίας στο μελίσσι, άλλοτε πιο έντονα και άλλοτε πιο ήπια, εξαρτάται από την νεκταροέκκρισση της ανοίξεως η τάση.

Με αυτόν τον τρόπο το μελίσσι και διαιωνίζει το είδος του αφού πολλαπλασιάζεται καθώς αυτό μοιράζεται σε κομμάτια και φτιάχνει καινούργιες βασίλισσες και νέες αποικίες, αλλά και αραιώνει ο πληθυσμός όταν φύγει ένα η περισσότερα σμήνη με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αυτός ο συνωστισμός που στενοχωρεί το σμήνος σε μια εποχή μάλιστα που σταδιακά οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν.


Ο μελισσοκόμος όμως δεν έχει κανένα συμφέρον από τις σμηνουργίες, και γιατί αδυνατεί να ελέγξει και να τα πιάσει όλα τα σμήνη που θα γίνουν την άνοιξη, αλλά και γιατί τον πληθυσμό αυτόν τον έφτιαξε με κόπο και έξοδα για να του φέρει μέλι στην κυψέλη τους επόμενους μήνες της άνοιξης και του καλοκαιριού, και όχι για να φύγει σμηνουργώντας και να του κουνήσει και το μαντήλι ενδεχομένως...

Για τον λόγο αυτό οι μελισσοκόμοι αλλά και ο γράφων το άρθρο αυτό συνηθίζουμε να βάζουμε παγίδες κοντά στο μελισσοκομείο μας, προκειμένου αυτές να πιάσουν μερικά από τα σμήνη που θα ξεφύγουν από την εποπτεία μας κάποια ημέρα, ή και γιατί όχι να πιάσουν και κανένα άλλο σμήνος που θα ψάχνει για νέα φωλιά.

Να τονίσω εδώ πως δεν είναι σωστό να στήσουμε τις παγίδες μας κοντά σε ξένα μελισσοκομεία, μιας και αυτό πρέπει να το θεωρούμε ως κλοπή.


Υπάρχουν πολλοί < κλεφτοκοτάδες > που κάνουν αυτή την δουλειά σε ξένα μελισσοκομεία, που στήνουν παγίδες δηλαδή, ή που πιάνουν σμήνη σε μελισσοκομεία άλλων μελισσοκόμων.

Αυτό πρέπει να το θεωρούμε ως κατακριτέο.

Το σωστό και το πρέπον είναι να μεριμνούμε για τα δικά μας σμήνη και να στήνουμε τις παγίδες μας κοντά στο δικό μας μελισσοκομείο, κι αν αυτές πιάσουν και κανένα αδέσποτο σμήνος τότε και αυτό καλοδεχούμενο είναι.

Για την ιστορία να πω ότι επιτρέπεται να πιάνουμε σμήνη όταν αυτά δεν είναι καθισμένα κοντά σε κάποιο μελισσοκομείο, και μόνο όταν δεν καταβάλει προσπάθεια ο ιδιοκτήτης του να το πιάσει, κοινώς μόνο υπό αυτές τις συνθήκες επιτρέπεται να πιάνουμε τα αδέσποτα.

Σε διαφορετική περίπτωση ο ιδιοκτήτης μπορεί και έχει κάθε δικαίωμα να υποβάλει μήνυση για κλοπή.

Για αυτές τις παγίδες σας έχω μιλήσει και άλλη φορά, αλλά σήμερα θα μοιραστώ μαζί σας κάποιους προβληματισμούς αλλά και κάποια συμπεράσματα, που αφορά τα σμήνη και τις παγίδες.

Όσον αφορά τις παγίδες, οι μελισσοκόμοι συνηθίζουν να φτιάχνουν διάφορα μυρωδικά και τα βάζουν στις παγίδες για να προσελκύονται τα σμήνη.

Εγώ σας έχω πει σε ανάρτηση παλιότερα ότι τα μυρωδικά κατά την γνώμη μου δεν χρειάζονται και τόσο, και πως αρκεί η μυρουδιά παλιών κηρηθρών που θα βάλουμε μέσα στις κυψέλες.

Εδώ και χρόνια βάζω παγίδες γύρω από το μελισσοκομείο μου και πάντα έρχονται σμήνη σε αυτές, περισσότερα ή λιγότερα ανάλογα με τις χρονιές και τις σμηνουργίες.

Εδώ και χρόνια έχω στην κατοχή μου μια κυψέλη πολύ παλιά.

Την είχα αγοράσει σε κακή κατάσταση το 2007 και ο ιδιοκτήτης της επειδή ήταν παλιά δεν μου πήρε λεφτά για την κυψέλη αυτή.

Το χρώμα της είναι καφέ σκούρο και όταν την είχα αγοράσει της είχα δώσει το νούμερο 7.

Μιας και ήταν παλιά δεν την χρησιμοποιώ για μεγάλα μελίσσια επειδή δεν θα αντέξει στην μεταφορά.

Την είχα σε μια άκρη στο υπόστεγο να μην βρέχεται και την χρησιμοποιούσα για να πιάνει κάνα σμήνος ως παγίδα.

Την θεωρούσα γουρλίδικη μάλιστα γιατί δεν θυμάμαι να πέρασε καμία χρόνια, ούτε καλή ούτε άσχημη που να μην έχει πιάσει η παγίδα μου αυτή κάποιο σμήνος.

Το 2011 μάλιστα έκανα μια ανάρτηση στο Blog με τίτλο ( Η Γάτα μου έπιασε ποντίκι...) και είχα φωτογραφίες από την εν λόγο κυψέλη η οποία έπιασε ξανά σμήνος, κι επειδή τότε δεν είχα κυψέλη να μεταγγίσω το σμήνος, το άφησα σε αυτήν την παλιά κυψέλη να ξεχειμωνιάσει δίνοντας του όμως ως αριθμό το νούμερο 64, γιατί το νούμερο 7 το είχε πάρει πλέον μια άλλη νέα κυψέλη.



Φωτογραφία από την εν λόγο κυψέλη του 2011 όταν αυτή έπιασε ένα σμήνος. Τότε έγινε σχετική ανάρτηση εδώ στο Blog με τίτλο, Η Γάτα μου έπιασε ποντίκι...

Το μελίσσι νούμερο 64 ξεχειμώνιασε πολύ καλά στην παλιά κυψέλη, και στις αρχές της άνοιξης του 2012 το μετάγγισα στην νέα του κυψέλη.

Αυτή η παλιά κυψέλη όμως τον χειμώνα με τις βροχές κτλ καταπονήθηκε ακόμα περισσότερο σε βαθμό τέτοιο που άνοιξε.

Έτσι έκρινα σκόπιμο να μην την χρησιμοποιήσω ως παγίδα αυτή την χρονιά, και την άφησα στο υπόστεγο ώστε να την χρησιμοποιήσω ως σημάδι κάποια φορά που θα την χρειαστώ, και να σημαδέψω τον τόπο αφήνοντας αυτήν την παλιά κυψέλη σε όποιο σημείο έκρινα ότι ήθελα να πάω τα μελίσσια μου, για να μην βάλει άλλος μελίσσια εκεί.


Φυσικά έστισα αρκετές παγίδες ξανά γύρω από το μελισσοκομείο μου και την άνοιξη του 2012.

Η χρονιά αυτή όμως αποδείχτηκε κάκιστη, τα μελίσσια δεν αναπτύσσονταν με τίποτα, δεν έχτιζαν και δεν μου σμηνούργησε κανένα μελίσσι, κι έτσι οι παγίδες μου δεν έπιασαν τίποτα.

Να σημειώσω εδώ ότι σε απόσταση 4 χλμ δεν υπάρχει άλλο μελισσοκομείο και έτσι οι πιθανότητες να πιάσω κάποιο σμήνος ξένο είναι ελάχιστες.

Ελάχιστες μεν αλλά έχω πιάσει ξένα σμήνη, και ξέρω πολύ καλά ότι δεν ήταν δικά μου, αφού όταν τα έπιασα είχα σηκώσει το μελισσοκομείο μου από εκεί και το είχα μεταφέρει στα έλατα.

Με έκπληξη μου είχα δει ότι κάποια από τις παγίδες που ξέμειναν εκεί έπιασε σμήνος, και προσπαθούσα να καταλάβω από που ήρθε αυτό.

Με αυτήν όμως την επιτυχία των παγίδων μου μπορώ να σας πω σήμερα με σιγουριά, ότι τα σμήνη μπορούν να ταξιδέψουν αρκετά χλμ μακριά προκειμένου να πάνε σε μια νέα φωλιά αν αυτή τους αρέσει πολύ...

Για να αρέσει πολύ όμως η νέα φωλιά στα σμήνη, οι μελισσοκόμοι εκτός από τα μυρωδικά βάζουν τις παγίδες τους κάπου ψηλά, σε κάποια πέτρα, σε κάνα δέντρο ή οπουδήποτε αυτοί νομίζουν ότι είναι κατάλληλο το μέρος για το προτιμήσει κάποιο σμήνος.

Παρ όλα αυτά όπως σας είπα οι παγίδες που έβαλα την ανοιξη του 2012 δεν έπιασαν τίποτα.

Μια μέρα όμως καθώς δούλευα στο μελισσοκομείο μου χρειάστηκα ένα πάτωμα για να το δώσω σε ένα μελισσάκι που είχε αναπτυχθεί αρκετά, και πήγα στο υπόστεγο που είχα πατώματα για να πάρω ένα.

Καθώς όμως σήκωνα το πάτωμα, άκουσα το γνώριμο και χαρακτηριστικό ήχο από το βούισμα των μελισσιών.

Σκέφτηκα ότι θα ήταν σε λουλούδια που ήταν δίπλα απ το υπόστεγο, τότε ήταν μολόχες και βρούβες σε άνθηση, και άφησα το πάτωμα να πάω να τις χαζέψω λίγο...

Το συνηθίζω αυτό, θέλω να παρατηρώ τις μέλισσες όταν δουλεύουν, και να βγάζω τα συμπεράσματα μου.

Όπως προχωράω όμως να βγω απ το υπόστεγο τι να δω...?

Μελισσούλες και πολλές μάλιστα μπαινόβγαιναν στην παλιά μου κυψέλη και κουβαλούσαν γύρη στα πόδια τους του καλού καιρού.

Χάζεψα στο θέαμα αυτό, και προσπαθούσα να διαπιστώσω αν βλέπω καλά ή αν με γελούν τα μάτια μου...

Έλεγα στον εαυτό μου, μα καλά πως γίνεται αυτό, τόσες παγίδες έχω γύρω γύρω, σε ωραία μέρη, με κηρήθρες μέσα, πως ήρθε αυτό το σμήνος να μπει στην συγκεκριμένη κυψέλη που είναι μέσα στο υπόστεγο, που δεν την βλέπει ήλιος και που δεν έχει και κηρήθρες μέσα, και από που ξεφύτρωσε επιτελούς αυτό το σμήνος εκεί;;;

Κι όμως συνάδελφοι αυτό έγινε, σε μια χρόνια που σε γενικές γραμμές δεν είχε σμηνουργίες, ένα σμήνος επέλεξε για μια ακόμα φορά την συγκεκριμένη κυψέλη, η οποία λες και έβαλε στοίχημα με τον εαυτό της να με πείσει, λέγοντας μου, αφεντικό δεν ξόφλησα όπως νομίζεις και δεν έχω πει την τελευταία μου λέξη ακόμα...

Τρέχω λοιπόν ο άνθρωπος θολωμένος από τέτοιες σκέψεις παίρνω καπνιστήρια, ξέστρα κτλ να ανοίξω την κυψέλη να δω το τι έχουμε πιάσει τέλος πάντων, ή καλύτερα τι έπιασε η παλιά μου κυψέλη.

Ανοίγω σιγά σιγά και τι να δω...

Ένα πολύ μεγάλο σμήνος που είχε χτίσει ήδη μερικές κηρήθρες άσπρες άσπρες στο καπάκι της κυψέλης μου και είχε βάλει λίγο μελάκι και λίγες γύρες, αλλά το γεγονός ότι η βασίλισσα ήταν μικροσκοπική και δεν είχε γεννήσει ακόμα, με οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ήταν νεαρή και παρθένα.


Κλείνω ξανά την κυψέλη κι άρχισα τους συλλογισμούς...

Υπολόγισα ότι το σμήνος αυτό πρέπει να ήταν κοντά δεκάρι.

Υπήρχε περίπτωση να μου έφυγε τέτοιο σμήνος και να μην το κατάλαβα;

Από την άλλη έλεγα ότι εγώ μέχρι τώρα δεκάρια μελίσσια έχω, και πως δεν μπορεί να έφυγε από μένα τέτοιο σμήνος.

Όμως ένας έλεγχος ήταν απαραίτητος προκειμένου να διαπιστώσω του λόγου το αληθές.


Ξεκινάω λοιπόν έλεγχο σε όλα τα μελίσσια που κράτησε αρκετές μέρες μάλιστα, χωρίς να διαπιστώσω ότι λείπει μελίσσι, ή χωρίς να μπορέσω να δω ότι λείπει μέρος του πληθυσμού από κάποιο μελίσσι.

Έτσι υπέθεσα ότι μέσα στα άλλα απίθανα της υποθέσεως το μελίσσι αυτό μου ήρθε από αλλού, από μακριά, αφού μελισσοκομείο άλλο δεν υπάρχει στην περιοχή μου.

Η πιθανότητα αυτή ενισχυόταν στο μυαλό μου αφού είδα ότι είχε και νέα βασίλισσα.


Πρέπει να ξέρετε ότι τα σμήνη με νεαρές παρθένες βασίλισσες μπορούν να πετάξουν πολύ μακριά μέχρι να φτάσουν στην νέα τους κατοικία, και πως συχνά κάθονται για λίγες ώρες κάπου όλες μαζί σαν μπάλα να ξεκουραστούν ίσως, και μετά ξανασυνεχίζουν το ταξίδι τους.

Όπως και να έχει όμως εγώ πήρα ένα άδειο πάτωμα, έβαλα σε αυτό πλαίσια το τοποθέτησα πάνω από την παλιά μου κυψέλη, και τίναξα τον πληθυσμό που είχε κάνει κηρήθρες στο καπάκι μέσα στο νέο πάτωμα, και διαπίστωσα, όπως βλέπετε και στις φωτογραφίες ότι ήταν ένα δεκάρι μελίσσι.

Μετά ξεκόλλησα με προσοχή τις κηρήθρες από το καπάκι, και τις τοποθέτησα πάνω στα πλαίσια, προκειμένου οι μελισσούλες να πάρουν από αυτές κάτι μικροποσότητες μελιού που είχαν βάλει και να μην πάει χαμένο.


Όντος τις επόμενες ημέρες οι εργάτριες πήραν το μελάκι και το έβαλαν στις κηρήθρες του πατώματος που τοποθέτησα πάνω από την κυψέλη, και η βασίλισσα άρχισε επιτέλους και αυτή να γεννάει, βοήθησα κι εγώ βέβαια δίνοντας ζυμάρι στο μελίσσι να πάρει μπρος.

Ο λόγος που το έβαλα σε άσπρο πάτωμα είναι γιατί είχα κατά νου να το μεταγγίσω αργότερα σε άσπρη κυψέλη.

Με αυτά και με αυτά έφτιαξα ένα ακόμα μελίσσι σε μια χρονιά που όλα πηγαίναν στραβά, και αυτό το πέτυχα χάρις στην παλιά μου και τυχερή κυψέλη.

Μερικές μέρες αργότερα ήρθε και με βρήκε ένας φίλος που έχει ελιές περίπου 1 χλμ μακριά από το μελισσοκομείο μου.

Βασίλη μου λέει έλα δω και σε έψαχνα.

Πλησιάζω κι εγώ να δω τι θέλει.

Πριν μια εβδομάδα μου λέει, κλάδευα ελιές εδώ, και ένα απόγευμα άκουσα ένα βουητό να περνάει από πάνω μου.

Κοιτάζω να δω τι ήταν και βλέπω πως μαύρισε ο ουρανός από μέλισσες, οι οποίες ερχόντουσαν από τα ανατολικά, και πήγαν κι κάθισαν σε μια μικρή μου ελιά στην άκρη στο χωράφι.

Έμειναν εκεί περίπου μισή ώρα και μετά σηκώθηκαν και έφυγαν δυτικά προς το μελισσοκομείο σου.

Δικές σου ήταν όλες αυτές οι μέλισσες μου λέει;

Τι να εξηγήσω κι εγώ στον άνθρωπο που δεν γνώριζε τίποτα από μελισσοκομία, του είπα ότι ήταν κάποιο σμήνος που έψαχνε για φωλιά.

Από όσα όμως μου είπε κατάλαβα ότι το συγκεκριμένο σμήνος ήταν αυτό που ήρθε τελικά στην παλιά μου κυψέλη, μιας και όλα ταίριαζαν απόλυτα.

Και ο χρόνος που είδε το σμήνος ταίριαζε με τις ημέρες που ήρθε στην κυψέλη μου το σμήνος, και μεγάλο ήταν απ όσα είπε, και φυσικά και αυτό που ήρθε στην κυψέλη μου ήταν μεγάλο, αλλά και από την κατεύθυνση που είπε ότι ήρθε, είναι το μόνο σημείο που υπάρχουν μελίσσια σε σχέση με την περιοχή που είμαι.

Επιβεβαιώνονται λοιπόν αυτοί που υποστηρίζουν ότι τα σμήνη ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις, και που κάθονται κιόλας να ξεκουραστούν αν έρχονται από μακριά.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση το σμήνος αυτό ήρθε στην κυψέλη μου τουλάχιστον από 4 χλμ μακριά.

Τώρα ο λόγος που επέλεξε την συγκεκριμένη κυψέλη, που ήταν μάλιστα μέσα στο υπόστεγο, χωρίς μυρωδικά, χωρίς κηρήθρες και τόσα χλμ μακριά παραμένει άγνωστος.

Όπως άγνωστος παραμένει σε εμάς τους μελισσοκόμους ακόμα ο τρόπος που συμπεριφέρονται τα μελίσσια μας, όσο κι αν θέλουμε να πιστεύουμε ότι έχουμε μάθει αρκετά πράγματα για αυτά.
Αυτός ακριβώς ο μαγικός άγνωστος και πρωτόγνωρος κόσμος των μελισσών είναι που μας μαγεύει και μας κάνει να ερωτευόμαστε κυριολεκτικά αυτά τα έντομα.

Όσο για την κυψέλη μου;

Αφού επιμένει να πιάνει σμήνη θα την αφήσω κι εγώ και θα την χρησιμοποιώ ως παγίδα μέχρι να διαλυθεί εντελώς.

Δεν έχω καμία αμφιβολία όμως ότι θα μου δώσει πολλά σμήνη ακόμα, και πως αν μη τι άλλο έχει εξελιχτεί εκτός από τυχερή, και σε μια πολύ αγαπημένη μου κυψέλη...

ΥΓ
Το 2013 της έγινε περιποίηση και συντήρηση και η τυχερή κυψέλη συνέχισε να πιάνει πουλιά, έτσι η κυψέλη ανακαινισμένη πήρε πλέον το νούμερο 100.
Το 2015 φιλοξενούσε ακόμα το μελίσσι της το οποίο πήρε και πάτωμα.
Η παλιά κυψέλη όμως όταν το μελίσσι έγινε 20αρι δεν άντεξε το βάρος του πατώματος και έσπασε!!!
Οπωσδήποτε αποτελεί μια από τις πιο θρυλικές κυψέλες που έχουν περάσει από το μελισσοκομείο μου.


MELISSOCOSMOS ελάτε να γνωρίσουμε τον μαγικό κόσμο των μελισσών

Στηρίξτε τον Melissocosmo κάνοντας like στην σελίδα του...