Όλοι μας, άλλοι σε μεγάλο και άλλοι σε μικρό βαθμό, είτε από δικό μας λάθος είτε από φυσικό επακόλουθο έχουμε αντιμετωπίσει αρρενοτόκα μελίσσια.
Να ξεκινήσω αναφέροντας πώς αρρενοτοκισμό σε ένα μελίσσι έχουμε όταν απουσιάσει η φερορμόνη της βασίλισσας από ένα μελίσσι για μεγάλο χρονικό διάστημα ή όταν δεν υπάρχουν βασιλοκέλια ή και ακόμη η απουσία ανοιχτού γόνου με αποτέλεσμα και πάλι την έλλειψη της μυρωδιάς της νεοερχόμενης βασίλισσας που μπορεί να προκύψει από το γόνο αυτό.
Έτσι σαν αποτέλεσμα ενεργοποιείται ο μηχανισμός σε ορισμένες μέλισσες που καταλαβαίνουν ότι οδηγούνται στην καταστροφή αρχίζοντας να τρέφονται με μεγάλες ποσότητες βασιλικού πολτού.
Από αυτό προκύπτει η δημιουργία εν μέρει ωοθηκών των εργατριών αυτών και μπορούν έτσι να γεννήσουν αυγά μεν αλλά αγονιμοποίητα δε! Άρα?
Κηφήνες,μπόλικους κηφήνες, μετατρέπουν σιγά σιγά τα εργατικά κελιά σε κηφηνοκέλια γεννώντας μέσα 3-4-5, ακόμη και 6-7 αγονιμοποίητα αυγά σε ένα κελί! Έχω παρατηρήσει ακόμη πως μερικές εργάτριες δεν έχουν πάρει χαμπάρι τι γίνεται και καταλαβαίνοντας την απουσία βασίλισσας προσπαθούν και φτιάχνουν βασιλοκέλια από αγονιμοποίητα αυγά, παραπλανίζοντας έτσι τον μελισσοκόμο σκεπτόμενος ότι αφού κάνουν βασιλοκέλια θα φτίαξουν μόνα τους βασίλισσα με αποτέλεσμα να χάνει ακόμη περισσότερο χρόνο αλλά και πληθυσμό.
Υπάρχουν αρκετές επιτυχημένες μέθοδοι καταπολέμησης αυτού του φαινομένου ασχέτως εάν μερικοί, κυρίως παλαιοί μελισσοκόμοι θεωρούν ένα αρρενοτόκο μελίσσι «καμένο χαρτί».
Ήθελα λοιπόν να σας αναφέρω και εγώ έναν τρόπο, αποτέλεσμα συνδυασμού κάποιων γνωστών μεθόδων αλλά και συζητήσεων με άλλους συναδέλφους, που πραγματικά μπορούν να σώσουν ένα αρρενοτόκο μελίσσι από τη φθίνουσα πορεία του στην καταστροφή.
Αρχίζουμε λοιπόν και βλέπουμε τι δυναμικότητας είναι αυτό το μελίσσι. Ας υποθέσουμε εμείς πως είναι 5 πλαισίων. Αρχικά νωρίς το πρωί κλείνουμε την είσοδο από το μελίσσι αυτό, το μεταφέρουμε τουλάχιστον 100 μέτρα μακριά και τινάζουμε όλα τα πλαίσια. Αυτό το κάνουμε έτσι ώστε να γυρίσουν πίσω στην κυψέλη μόνο οι συλλέκτριες και οι κηφήνες και οι ψευδομάνες όχι, δεν τις θέλουμε, αυτές δημιουργούν το πρόβλημα.
Έπειτα επιστρέφουμε στο μελισσοκομείο μας και ελέγχουμε ένα - ένα τα πλαίσια. Κρατάμε μόνο όσα ΔΕΝ είναι γεννημένα, τα βάζουμε μέσα στην κυψέλη (προφανώς θα είναι λιγότερα τώρα) και βάζουμε και 2 άχτιστα. Επανατοποθετούμε την κυψέλη στην αρχική της θέση παρατηρώντας πως έχουν μαζευτεί πολλές μέλισσες ψάχνοντας την κυψέλη τους.
Την ίδια ημέρα αργά το απόγευμα επιλέγουμε ένα μελίσσι δυνατότερο από το αρρενοτόκο μας, ας υποθέσουμε ένα των 7-8 πλαισίων. Έχουμε φροντίσει νωρίτερα να προμηθευτούμε μια σήτα σαν αυτή που χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές για τα παραθυράκια στο καπάκι για να την τοποθετήσουμε στο εφτάρι μας μελίσσι όπως ακριβώς με την μέθοδο της εφημερίδας. (και εφημερίδα μπορούμε εξίσου να χρησιμοποιήσουμε αλλά προτείνω τη σήτα για απόλυτη επιτυχία).
Βάζουμε σε ένα ψεκαστηράκι 2 μέρη τσίπουρο με γλυκάνισο 1 μέρος σιρόπι αναλογίας 1:1 και ρίχνουμε μέσα και 10 περίπου φύλλα μελισσόχορτου και ανακατεύουμε καλά. Με αυτό το σκεύασμα ψεκάζουμε πρώτα το εφτάρι μας μελίσσι και έπειτα το αρρενοτόκο. Στη συνέχεια αφότου έχουμε τελειώσει με τον ψεκασμό, τοποθετούμε τη σήτα επάνω από το εφτάρι μας μελίσσι και βάζουμε από επάνω το αρρενοτόκο. Το ψέκασμα γίνεται για να αλλοιωθούν και οι 2 μυρωδιές των μελισσοσμηνών και να δημιουργηθεί εκ νέου μία ενιαία και στα δύο.
Την μεθεπόμενη ημέρα πρωί – πρωί, δηλαδή έπειτα από 35 ώρες το πολύ, πάμε και αφαιρούμε τη σήτα και τινάζουμε τον πληθυσμό από το πρώην πλέον αρρενοτόκο μελίσσι έτσι ώστε να συνενωθεί με το εφτάρι και να αποτελέσει ένα σφηχτό δεκάρι μελίσσι και το δίνουμε χώρο καθώς επίσης και αναδιάταξη πλαισίων για τοποθέτηση πατώματος εάν κρίνουμε ότι χρειάζεται και το αφήνουμε δίχως να το ξαναενοχλήσουμε για δέκα ημέρες να στρώσει.
Συνοψίζοντας έχουμε τώρα ένα μελίσσι σφιχτό δεκάρι ή 12-13 πλαίσια, αναλόγως, το οποίο σε 3 - 4 εβδομάδες θα εικοσαρίσει. Οπότε μπορούμε να το κόψουμε στα δύο και να έχουμε δύο δεκάρια μελίσσια. Στο ένα θα υπάρχει η αρχική βασίλισσα και στο δεύτερο ή θα τοποθετήσουμε μια έτοιμη γονιμοποιημένη βασίλισσα ή θα δημιουργήσει από μόνο του από τον υπάρχων γόνο.
Πάντα όμως, Θεού Θέλοντος και καιρού επιτρέποντος.
Η συγκεκριμένη μέθοδος αποτελεί δική μου πρόταση στην αντιμετώπιση του αρρενοτοσμού και την θεωρώ αποτελεσματική. Απλά την προτείνω και έπειτα από σκέψη και καλό φιλτράρισμα όποιος θέλει μπορεί να την εφαρμόσει. Δεν εγγυούμαι ότι θα δουλέψει σε όλους γι’ αυτό και δεν διεκδικώ το αλάθητο. Ήθελα απλά να την μοιραστώ μαζί σας, καλοπροαίρετα πάντα και εννοείται πως κάθε σχόλιο είναι καλοδεχούμενο.
Ένα μεγάλο μπράβο στο Βασίλη και το κόσμημά του τον Melissocosmo.
Με εκτίμηση και σεβασμό,
Σημαιοφορίδης Αντώνης
Κηφήνες,μπόλικους κηφήνες, μετατρέπουν σιγά σιγά τα εργατικά κελιά σε κηφηνοκέλια γεννώντας μέσα 3-4-5, ακόμη και 6-7 αγονιμοποίητα αυγά σε ένα κελί! Έχω παρατηρήσει ακόμη πως μερικές εργάτριες δεν έχουν πάρει χαμπάρι τι γίνεται και καταλαβαίνοντας την απουσία βασίλισσας προσπαθούν και φτιάχνουν βασιλοκέλια από αγονιμοποίητα αυγά, παραπλανίζοντας έτσι τον μελισσοκόμο σκεπτόμενος ότι αφού κάνουν βασιλοκέλια θα φτίαξουν μόνα τους βασίλισσα με αποτέλεσμα να χάνει ακόμη περισσότερο χρόνο αλλά και πληθυσμό.
Υπάρχουν αρκετές επιτυχημένες μέθοδοι καταπολέμησης αυτού του φαινομένου ασχέτως εάν μερικοί, κυρίως παλαιοί μελισσοκόμοι θεωρούν ένα αρρενοτόκο μελίσσι «καμένο χαρτί».
Ήθελα λοιπόν να σας αναφέρω και εγώ έναν τρόπο, αποτέλεσμα συνδυασμού κάποιων γνωστών μεθόδων αλλά και συζητήσεων με άλλους συναδέλφους, που πραγματικά μπορούν να σώσουν ένα αρρενοτόκο μελίσσι από τη φθίνουσα πορεία του στην καταστροφή.
Αρχίζουμε λοιπόν και βλέπουμε τι δυναμικότητας είναι αυτό το μελίσσι. Ας υποθέσουμε εμείς πως είναι 5 πλαισίων. Αρχικά νωρίς το πρωί κλείνουμε την είσοδο από το μελίσσι αυτό, το μεταφέρουμε τουλάχιστον 100 μέτρα μακριά και τινάζουμε όλα τα πλαίσια. Αυτό το κάνουμε έτσι ώστε να γυρίσουν πίσω στην κυψέλη μόνο οι συλλέκτριες και οι κηφήνες και οι ψευδομάνες όχι, δεν τις θέλουμε, αυτές δημιουργούν το πρόβλημα.
Έπειτα επιστρέφουμε στο μελισσοκομείο μας και ελέγχουμε ένα - ένα τα πλαίσια. Κρατάμε μόνο όσα ΔΕΝ είναι γεννημένα, τα βάζουμε μέσα στην κυψέλη (προφανώς θα είναι λιγότερα τώρα) και βάζουμε και 2 άχτιστα. Επανατοποθετούμε την κυψέλη στην αρχική της θέση παρατηρώντας πως έχουν μαζευτεί πολλές μέλισσες ψάχνοντας την κυψέλη τους.
Την ίδια ημέρα αργά το απόγευμα επιλέγουμε ένα μελίσσι δυνατότερο από το αρρενοτόκο μας, ας υποθέσουμε ένα των 7-8 πλαισίων. Έχουμε φροντίσει νωρίτερα να προμηθευτούμε μια σήτα σαν αυτή που χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές για τα παραθυράκια στο καπάκι για να την τοποθετήσουμε στο εφτάρι μας μελίσσι όπως ακριβώς με την μέθοδο της εφημερίδας. (και εφημερίδα μπορούμε εξίσου να χρησιμοποιήσουμε αλλά προτείνω τη σήτα για απόλυτη επιτυχία).
Βάζουμε σε ένα ψεκαστηράκι 2 μέρη τσίπουρο με γλυκάνισο 1 μέρος σιρόπι αναλογίας 1:1 και ρίχνουμε μέσα και 10 περίπου φύλλα μελισσόχορτου και ανακατεύουμε καλά. Με αυτό το σκεύασμα ψεκάζουμε πρώτα το εφτάρι μας μελίσσι και έπειτα το αρρενοτόκο. Στη συνέχεια αφότου έχουμε τελειώσει με τον ψεκασμό, τοποθετούμε τη σήτα επάνω από το εφτάρι μας μελίσσι και βάζουμε από επάνω το αρρενοτόκο. Το ψέκασμα γίνεται για να αλλοιωθούν και οι 2 μυρωδιές των μελισσοσμηνών και να δημιουργηθεί εκ νέου μία ενιαία και στα δύο.
Την μεθεπόμενη ημέρα πρωί – πρωί, δηλαδή έπειτα από 35 ώρες το πολύ, πάμε και αφαιρούμε τη σήτα και τινάζουμε τον πληθυσμό από το πρώην πλέον αρρενοτόκο μελίσσι έτσι ώστε να συνενωθεί με το εφτάρι και να αποτελέσει ένα σφηχτό δεκάρι μελίσσι και το δίνουμε χώρο καθώς επίσης και αναδιάταξη πλαισίων για τοποθέτηση πατώματος εάν κρίνουμε ότι χρειάζεται και το αφήνουμε δίχως να το ξαναενοχλήσουμε για δέκα ημέρες να στρώσει.
Συνοψίζοντας έχουμε τώρα ένα μελίσσι σφιχτό δεκάρι ή 12-13 πλαίσια, αναλόγως, το οποίο σε 3 - 4 εβδομάδες θα εικοσαρίσει. Οπότε μπορούμε να το κόψουμε στα δύο και να έχουμε δύο δεκάρια μελίσσια. Στο ένα θα υπάρχει η αρχική βασίλισσα και στο δεύτερο ή θα τοποθετήσουμε μια έτοιμη γονιμοποιημένη βασίλισσα ή θα δημιουργήσει από μόνο του από τον υπάρχων γόνο.
Πάντα όμως, Θεού Θέλοντος και καιρού επιτρέποντος.
Η συγκεκριμένη μέθοδος αποτελεί δική μου πρόταση στην αντιμετώπιση του αρρενοτοσμού και την θεωρώ αποτελεσματική. Απλά την προτείνω και έπειτα από σκέψη και καλό φιλτράρισμα όποιος θέλει μπορεί να την εφαρμόσει. Δεν εγγυούμαι ότι θα δουλέψει σε όλους γι’ αυτό και δεν διεκδικώ το αλάθητο. Ήθελα απλά να την μοιραστώ μαζί σας, καλοπροαίρετα πάντα και εννοείται πως κάθε σχόλιο είναι καλοδεχούμενο.
Ένα μεγάλο μπράβο στο Βασίλη και το κόσμημά του τον Melissocosmo.
Με εκτίμηση και σεβασμό,
Σημαιοφορίδης Αντώνης