Του Γιάννη Μπατσή
Δάσκαλου μελισσοκόμων
Η Νοζεμίαση είναι λοιμώδες νόσημα μεταδοτικό εύκολα στις μέλισσες. Αποτελεί συχνή ασθένεια των μελισσών μας, με συμπτώματα πολλές φορές μη εμφανή, που μπορούν να μας δημιουργήσουν δυσάρεστες εκπλήξεις.
Διάγνωση της Νοζεμίασης στα αρχικά της στάδια αλλά και πολλές φορές σε προχωρημένη προσβολή, δε μπορεί να γίνει εμπειρικά και χρειάζεται εργαστηριακός έλεγχος ενός δείγματος μελισσών στο μικροσκόπιο.
Kάποια απο τα συμπτώματα που ίσως δούμε είναι η απότομη μείωση του πληθυσμού, νεκρές μέλισσες και διάρροια. Για τον κύκλο της ασθένειας, το πώς εξελίσσεται και πως μεταδίδεται, θα αναφερθώ άλλη φορά.
Εδώ θα μιλήσω μόνο για την πρόληψη και την θεραπεία της.
Η πρόληψη της Νοζεμίασης έχει μεγαλύτερη σημασία απο την θεραπεία. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να φτάσουμε σε τέτοιο βαθμό προσβολής ώστε να μιλάμε για θεραπεία.
Τα προληπτικά μέτρα είναι τα εξής:
Α. Φροντίδα των μελισσών, σωστοί χειρισμοί, μεταφορά σε ανθοφορίες, δυνάμωμα και καθαριότητα.
Β. Αποφεύγουμε τη μεταφορά μελισσών σε υγρά μέρη, μιας και η ασθένεια ευνοείται πολύ απο την υγρασία. Ξεχειμώνιασμα σε προσήλιο μέρος και ζεστό. Τοποθετούμε τις κυψέλες με ελαφρά κλίση προς τα μπρός, για να μην λιμνάζουν μέσα νερά της βροχής.
Γ. Καλός αερισμός των κυψελών, δεν κλείνουμε σιτες αερισμού. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πάτους με σίτα, ιδιαίτερα στις πιο νότιες περιοχές.
Δ. Δεν τροφοδοτούμε ούτε με σιρόπι ούτε με ζαχαροζύμαρο τους χειμερινούς μήνες.
Μόνο σε περίπτωση λοιμοκτονίας μόνο με ζαχαροζύμαρο
Ε. Κάνουμε σωστή καταπολέμηση του Βαρρόα τον χειμώνα και σωστό ξαλάφρωμα τους καλοκαιρινούς μήνες αν είναι δυνατό.
Ζ. Αποφεύγουμε μετακινήσεις σε περιοχές που γίνονται ψεκασμοί με φυτοφάρμακα.
Η. Θυμόλη σε κάθε διεγερτική τροφοδοσία!
Την άνοιξη και το φθινόπωρο όταν τροφοδοτούμε διεγερτικά, διαλύουμε 1gr κρυσταλλικής θυμόλης σε λίγο καθαρό οινόπνευμα και το προσθέτουμε σε 15 λίτρα σιροπιού. Η θυμόλη διαλύεται στο οινόπνευμα και όχι στο νερό. Ταϊζουμε κάθε μελίσσι με περίπου 3 κιλά απο το σιρόπι αυτό. Το σιρόπι δεν το δίνουμε όλο κατευθείαν, αλλά το δίνουμε σε μικρές ποσότητες λίγο-λιγο μέσα σε ένα διάστημα 15 περίπου ημερών (διέγερση). Bέβαια οι απόψεις διίστανται πάνω στην θεραπεία αυτή. Κάποια επιστημονικά εργαστήρια την προτείνουν ώς ασφαλές μέσο αντιμετώπισης και κάποια άλλα εργαστήρια διαφωνούνε. Ο χρόνος βέβαια θα δείξει....
Θ. Απόσυρση των παλαιών μαύρων πλαισίων κεριού.
Ι. Δεν μεταφέρουμε πλαίσια και γόνο απο μελίσσια ύποπτα ασθενειών, σε άλλα μελίσσια. Επίσης τέτοια μελίσσια ύποπτα και αδύναμα δεν τα συνενώνουμε. Καλό οείναι να τα απομακρύνουμε απο το μελισσοκομείο μας σε άλλη τοποθεσία για ανάρρωση.
Κ. Απολύμανση των χρησιμοποιημένων πατωμάτων και κυψελών με φλόγιστρο, πρίν τα αποθηκεύσουμε στην μελισσοκομική αποθήκη.
Λ. Απολύμανση των αποθηκευμένων πλαισίων εξατμίζοντας Οξικό Οξύ. Για κάθε πάτωμα πλαισίων αφήνουμε σε ένα δοχείο 100ml Οξικού οξέος να εξατμιστούν για 8 ημέρες και μετά τα πατώματα τα πρέπει να αεριστούν για 2 ημέρες.
Μ. Τα μελίσσια που πάνε στα πεύκα πρέπει να δέχονται πρωτεϊνική διατροφή-γύρης.
Ν. Δέν φτιάχνουμε ζαχαροζύμαρα με μέλι που προέρχεται απο ύποπτα μελίσσια. Δεν χρησιμοποιούμε ξένα μέλια αμφιβόλου ποιότητος και μικροβιακού φορτίου.
Ξ. Δεν τροφοδοτούμε σε μαζικούς τροφοδότες, η κάθε κυψέλη να έχει το δικό της τροφοδότη.
Ο. Οι μέλισσες να έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό.
Π. Δέν αφήνουμε μή ώριμα μέλια που έχουν υγρασία για ξεχειμώνιασμα.
Για την θεραπεία της Νοζεμίασης:
1. Δεν υπάρχουν εγκεκριμένα χημικά φάρμακα για την αντιμετώπιση της.
2. Αποτελεσματικό φάρμακο είναι μόνο το fumidil.
Με δραστική ουσία την fumagilin.
Μπορεί ο μελισσοκόμος να το προμηθευτεί από την εταιρεία μόνο με επίσημη διαπίστωση από το μικροβιολογοκό κρατικό εργαστήριο στο οποίο υπάγεται η τοποθεσία του πτοσβεβλημένου μελισσοκομείου.
3. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί μικρή προσβολή, κάνουμε χρήση θυμόλης όπως περιγράψαμε πιο πάνω, 1gr θυμόλη σε 15 λίτρα σιροπιού και τροφοδοτούμε διεγερτικά.
4. Αφού έχουμε στείλει δείγματα μελισσών για διάγνωση σε κάποιο ειδικό εργαστήριο, αν το πρόβλημα μας είναι μεγάλο σε έκταση και κινδυνεύουμε με οικονομική ζημιά, μπορείτε να μας αποστείλετε ή να προσκομίσερε δείγματα ύποπτων μελισσών και το εργαστήριο μας θα διενεργήσει
την εξέταση δωρεάν
5. Δείγμα μελισσών για εξέταση:
Για τη σίγουρη και έγκυρη διάγνωση, απαιτούνται 60 μέλισσες από την είσοδο νεκρές ή συλλέκτριες ή από το εσωτερικό της κυψέλης 10 μέλισσες από κάθε πλαίσιο. Καλύτερα είναι αυτές που σέρνονται και αυτές από το εσωτερικό της κυψέλης.
Οι φωτογραφίες είναι. Από εργαστηριακή εξέταση δειγμάτων μελισσοκόμων στο εργαστήριο μας.
John Batsis.
Δάσκαλος μελισσοκόμων
MELISSOCOSMOS ελάτε να γνωρίσουμε τον μαγικό κόσμο των μελισσών