Βρισκόμαστε στην εποχή που φυσιολογικά ο έλατος δίνει μέλι.
Ή τουλάχιστον πρέπει να δίνει μέλι.
Ποιες είναι όμως εκείνες οι συνθήκες που απαιτούνται ώστε να έχουμε καλή και δυνατή μελιτοέκκριση;
Πρέπει να ξεκαθαριστεί εδώ ότι τα τελευταία χρόνια με την τεχνολογία και την χρήση των μελισσοκομικών ζυγαριών αλλάζουν πολλά πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα για τον έλατο.
Πρέπει λοιπόν να υπάρξουν μια σειρά από ευνοϊκά γεγονότα προκειμένου ο έλατος να καταλήξει να δώσει μέλι.
Παλιά έλεγαν ότι ο έλατος δίνει πολύ καλά μέλι κατά μέσο όρο μια φορά κάθε 4 χρόνια, ενώ η βελανιδιά ήταν ακόμα δυσκολότερη και έλεγαν ότι δίνει καλά μέλι μια φορά κάθε 7 χρόνια.
Τελευταία όμως με την αλλαγή του κλήματος η άνοιξη έγινε πιο θερμή και οι βροχές πιο σπάνιες γι αυτό ο έλατος ευνοούνταν και έδινε μέλι περισσότερο συχνά.
Ταυτόχρονα όμως άρχισαν να εμφανίζονται τα καιρικά φαινόμενα Ελ Νίνιο και Λα Νίνια και μπέρδεψαν λίγο τόσο εμάς τους ανθρώπους μελισσοκόμους όσο και την μελιτοέκκριση.
Πρέπει πάντως να έχουμε καλή αρχή.
Ως αρχή νοείται η περίοδος που τα φυτά και τα δέντρα ξεκουράζονται.
Χρειαζόμαστε βαρύ χειμώνα ώστε τα δέντρα να πέσουν σε νάρκη και να ξυπνήσουν δυνατά και με πολλούς χυμούς την άνοιξη.
Από τους χυμούς αυτούς θα τραφούν τα έντομα που απομυζούν τα έλατα.
Μετά χρειαζόμαστε καλές ημέρες τον Απρίλιο και τον Μάιο.
Ηλιόλουστες ημέρες με ήπιες καιρικές συνθήκες ώστε τα έντομα να αρχίσουν να πολλαπλασιάζονται και να γεννούν τα αβγά τους.
Απρίλιο και αρχές Μαΐου λοιπόν πρέπει να επικρατήσουν ηλιόλουστες ημέρες με υψηλή θερμοκρασία ώστε τα έντομα να γεννήσουν.
Από την γέννα και τον πολλαπλασιασμό των εντόμων, κυρίως αυτών που αποκαλούμε κόμπο και φούσκα θα έρθει το άφθονο μελίτωμα εξάλλου.
Όσο καλύτερες είναι οι ημέρες τόσο μεγαλύτερη γέννα θα έχουμε.
Ο κόμπος και η φούσκα του ελάτου δεν είναι τίποτα άλλο παρά φωλιές εντόμων που μέσα εκεί έχουν γεννήσει τα αβγά τους.
Όπως όλα τα αβγά έτσι και αυτά θα παραμείνουν σε αυτή την θέση κάποιες ημέρες για να επωαστούν.
Εφόσον οι καιρικές συνθήκες είναι ήπιες μέσα στους κόμπους και στις φούσκες θα εκκολαφθούν μικροσκοπικά έντομα που θα αρχίσουν να εκκρίνουν μελίτωμα.
Η περίοδος από την στιγμή που θα γεννηθεί το αβγό στον κόμπο μέχρι που θα εκκολαφθεί το έντομο είναι περίπου 20 ημέρες.
Μετά από αυτές τις 20 ημέρες και εφόσον οι θερμοκρασίες είναι καλές θα εκκολαφθεί το έντομο.
Με την εκκόλαψη αρχίζει και η έκκριση του μελιού, αφού τα μικρά έντομα με το που αρχίσουν να τρώνε εκκρίνουν και μελίτωμα όπως είναι φυσικό.
Προσέξτε τώρα.
Αν πιάσει παγωνιά και οι θερμοκρασίες πέσουν πολύ τότε δεν θα έχουμε ποτέ εκκόλαψη.
Το ίδιο συμβαίνει και αν οι θερμοκρασίες ανέβουν πολύ, γι αυτό το καλοκαίρι εξάλλου δεν έχουμε μελίτωμα στα έλατα.
Επίσης με το που εκκολαφθεί το έντομο για μερικές μέρες μόνο θα εκκρίνει μελίτωμα.
Ο κόμπος δηλαδή που θα εκκολαφθεί σήμερα θα εκκρίνει μελίτωμα για 3 έως 5 ημέρες.
Μετά θα δώσουν μελίτωμα άλλοι κόμποι που ακολουθούν.
Εννοείται ότι αν καθημερινά η βροχή ξεπλένει το μελίτωμα αυτό είναι μια ατυχία της στιγμής, και δεν αναστέλει την διαδικασία.
Η εκκόλαψη αν γίνει θα γίνει σε συγκεκριμένη στιγμή είτε βρέχει είτε όχι.
Αν δεν βρέχει θα πάρουμε μέλι όμως, ενώ αν βρέχει αυτό θα ξεπλυθεί.
Και ακόμα.
Για να μπορεί να είναι υγρό και ρευστό το μελίτωμα και να μπορούν να το μαζέψουν οι μέλισσες τότε πρέπει οι θερμοκρασίες να είναι υψηλές στα βουνά και να υπάρχει υγρασία.
Υγρασία στην ατμόσφαιρα, δηλαδή νοτιάδες, και όχι υγρασία στο χώμα από βροχή.
Σκεφτείτε ότι έχουμε ρούχα βρεγμένα και θέλουμε να τα απλώσουμε για να στεγνώσουν.
Με βόρειο, ανατολικό και δυτικό άνεμο αυτά θα στεγνώσουν μέσα σε λίγη ώρα.
Με νότιο άνεμο όμως θα παραμένουν νωπά πολλές ώρες επειδή με τον άνεμο αυτόν η ατμόσφαιρα έχει πολλή υγρασία.
Ο άνεμος που πνέει την περίοδο της μελιτοέκκρισης δηλαδή είναι πολύ πολύ σημαντικός παράγοντας για να κρατάει νωπό, υγρό και για μεγάλη διάρκεια το μελίτωμα ώστε να μπορούν να το πάρουν οι μέλισσες.
Η θερμοκρασία και αυτή παίζει τεράστιο ρόλο αφού πρέπει να είναι τέτοια που να μπορούν να πετάξουν οι μέλισσες, δηλαδή πάνω από 20C αλλά όχι τόσο μεγάλη ώστε να χαλάσουν τα αβγά των εντόμων, όχι πάνω από 33C.
Ιδανική θερμοκρασία τις ημέρες που δίνει μελίτωμα ο έλατος θεωρείται γύρω στους 25 έως 28C την ημέρα και να μην πέφτει κάτω από 13C την νύχτα.
Όσο περισσότερο διαρκέσουν αυτές οι ιδανικές συνθήκες τόσο περισσότερο μέλι θα πάρουμε.
Μια βροχή εν μέσω της μελιτοέκκρισης ενδεχομένως και να έκανε καλό στην νομή εφόσον την επομένη ο καιρός έφτιαχνε πάλι.
Συνεχόμενες βροχές όμως ασφαλώς κάνουν κακό, αφού ρίχνουν πολύ την θερμοκρασία και φυσικά ξεπλένουν το μελίτωμα.
Τα έντομα αυτά που γεννούν κόμπους και φούσκες συνεχίζουν την δραστηριότητα τους και γεννούν αβγά, οπότε έχουμε συνεχόμενη εκκόλαψη και έκκριση μελιτώματος.
Ο κακός καιρός όμως, οι χαμηλές ή οι υψηλές θερμοκρασίες ή οι βροχές δυσχεραίνουν την διαδικασία αυτή.
Αν προηγηθεί δηλαδή μια μεγάλη περίοδος άστατων καιρικών συνθηκών, είναι αυτονόητο ότι και αν ακόμα αργότερα οι συνθήκες αυτές βελτιωθούν έχει γίνει μεγάλη ζημιά στην αναπαραγωγική διαδικασία των εντόμων και ως επέκταση στην έκκριση του μέλιτος.
Άλλα έντομα, όπως η φούντα και ο κοριός που ουσιαστικά είναι μελίγκρες, είναι ακόμα πιο ευάλωτα κυρίως στις βροχές οι οποίες τα εξολοθρεύουν ολοκληρωτικά.
Σε περίπτωση όμως που όλες οι άλλες συνθήκες υποθέσουμε πως είναι καλές αλλά έχουμε συνεχείς βροχοπτώσεις, τότε όσες μέρες αυτές διαρκούν, πολύ απλά χάνουμε μέλι στην καλύτερη περίπτωση, ενώ στην χειρότερη μπορεί να χαλάσουν ολοκληρωτικά τον έλατο.
Με λίγα λόγια θέλουμε ιδανικές συνθήκες από τον χειμώνα μέχρι τις αρχές καλοκαιριού για να έχουμε άφθονη μελιτωέκκριση.
Και επειδή αυτό είναι δύσκολο να γίνεται συνέχεια, λέγεται ότι μια φορά κάθε 4 χρόνια έχουμε περίπου καλή μελιτωέκκριση.
Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα.
Εικασίες του στυλ κάποτε ο παππούς μου πήρε μέλι, παρότι έβρεχε το πρωί και οι μέλισσες μάζευαν τα απογεύματα, ή ότι αν θέλει ο έλατος να δώσει τότε θα δώσει είναι μάλλον κρυφοί πόθοι και όνειρα θερινής νυκτός, που δικαιολογούνται όμως καθώς η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, και δεν θέλουμε να πιστέψουμε τους άσχημους οιωνούς, που φέρνουν απειλητικά βόλτες πάνω από τα βουνά, και πάνω από τα μελίσσια μας...
ΥΓ
Πολλά από όσα ειπώθηκαν, περί ανέμων, θερμοκρασιών και καιρικών συνθηκών ισχύουν και για την μελιτοέκκριση του πεύκου.
Melissocosmos